739/2022-2023
Aizawl, 1.6.2022: Ni thum chhung awh tur Horticulture Fair 2022 (1-3 June, 2022), Aijal Club park a neih chu vawiin khan Chief Minister Pu Zoramthanga chuan khuallian niin a hawng. Hawnna inkhawm hi RB McCabe Hall, Aijal Club ah buatsaih niin Prof. F Lalnunmawia, Vice Chairman, Horticulture Development Board chu khualzahawm a ni a. District tina farmer thawk tha thlanchhuah pakhat theuh hnenah Best Horticulture Farmer lawmman he hunah hian hlan a ni.

Chief Minister Pu Zoramthanga chuan Horticulture Fair hawnna inkhawmah hian farmer-te leh horticulture department thawktute chu Mizoram economy hmasawnna atana pawimawh tak an nih thu sawiin, hmalakna tur ruahmanna an siamah uluk taka ngaihtuahna seng turin a bik takin department thawktute a chah a. Mizoram in ‘asset’ a neih sa hmanga economy khaikanna tur remchang a neih langsar ber pakhat chu ‘agro-forestry’ a nih thu a sawi a. Chutianga hma la tura pawimawh a tihte tarlangin - hmalakna zawng zawng sawrkar tih tura dah lovin, a tam thei ang berah privatization’ mode-a kalpuiin, sawrkarin mimal emaw pawl hmalakna chu a theih chin chinah a puih tur thu te; mahni chhungkaw kham khawp lek tharchhuak a intodelh a duhtawk lovin sum a chant ham law law a tam taka tharchhuah ‘large scale production’ te; chutianga tam tak tharchhuak tura mihring tha hautak lutuk tur phurhuk turin a theihna apianga khawl hman a ‘mechanise’ te chu pawimawha tih thu a sawi a. Lo leh huan atanga phur leh tawlhna sam khai zawk (transport) lamah te, tharchhuahte dah khawm leh vawnthatna te bakah a hralhna tur market zawng te a ngaihtuah tel vek a tul thu a sawi bawk.

Chief Minsiter chuan market zawn chungchangah chuan state chhunga mipui chawmtu tur state chhung market leh, hlawkna tak tak tel theih a tur state pawn market a awm thu a sawi a. State pawn hralh tur chungchangah chuan a kaihhnawih department ten ngaihtuahna uluk taka an sen a tul thu a sawi a. Khawi hmuna hralh nge kan tum dawn a, chulai hmuna an rate angin kan zuar ve thei dawn em tih leh market kan khum thei ang e, tih thlenga kan ngaihtuah hnu ah eng thei/ thlai, etc nge kan chin ang a, engzat nge tharchhuah kan mamawh dawn tih te a hriat theih dawn thu a sawi. Chutiang chiah chuan ran vulh ah te pawh kan inchawm zawhna tura kan mamawh leh pawn lamah hlawk thama hralh chhuah ngai tih te mamawh ngaihtuahin scheme leh plan kalpui tur a nih thu Chief Minister chuan a sawi. Farming ah chuan tui a pawimawh em avangin ruah tui van tla lo dawn khawl dan ngaihtuah, fur thlai chauh ni lo thlasik thlai atana hman theih tura lo khawl na tur ruahmanna siam pawimawh a tih thu te sawi bawkin, hemi atan hian sawrkar laipui pawhin ‘catch the rain’ tih thupui hmangin hma a lak thu a sawi a. Chief Minsiter chuan kuthnathawktute leh Horticulture Department thawktute chu fair hlawhtling leh hlawkthlak tak an hman a duhsakl thu sawiin, farmar tit ha thlanchhuahte chu a lawmpui thu a sawi tel bawk.

Khualzahawm Prof. F. Lalnunmawia chuan thu sawi bawkin, Horticulture department hmalakna hrang hrang chu fakawm a tih thu leh, hripui len vanglaia kuthnathawktute nen tangho a thahnemngai taka Vegetable Supply chain hlawhtling tak siam a ni chu fakawm tiin, tunhnaiah SEDP hnuaia horticulture trade thlangtute tan thlai chi, tiak leh sum te a remchan dan anga sem mek leh sem tur a awm thu te a sawi bawk a. Horticulture farming lamah Mizoramin hma a sawn mekin, nasa zawka hmasawnna lian zawk hmuh zel a beisei thu sawiin Prof. F. Lalnunmawia chuan fair hlawhtling tak an neih a duhsak thu a sawi.

Vawiin fair hawnna inkhawmah hian district tin atangin farmer hlawhtling mi pakhat zel thlanchhuah te hnenah Best Farmer Award 2022 lawmman pek niin, lawmpuina citation leh pawisafai cheng sing khat a keng tel a. Best farmer award hi a ngai thlan nawn theih a nilo ni. Lawmman dawngtute chu:

Aizawl District: Lalrinpuii, Saikhamakawn, Aizawl
Lunglei District: L. Lalrinmawia, Ramthar, Lunglei
Siaha District: Zoro B. Khehpha, Laki, Siaha
Champhai District: HS Vanlalfakzuala, Champhai Vengthlang
Kolasib District: Liandawla, Kawnpui Hmar Veng
Serchhip District: Vanlaluaia, Serchhip, Dinthar
Lawngtlai District: Uboasulua, Tuikhurhlu, Lawngtlai
Mamit District: H. Rozuala, Lengpui Model veng
Saitual District: Lalzamliana, Mualpheng
Khawzawl District: C. Lalrorela, Sialhawk
Hnahthial District: H. Lalnunmawia, Chanmari, Hnahthial

Best Farmer Award bakah hian a vawi khatna atan Best State Horticulture Award pek a ni bawk a. Tualte Tomato Gwower Co-operative Sciety hnenah hlan a ni. Tualte khuaah hian kum 2019-ah Tomato Grower Association din a ni a, Horticulture Department leh KVK-te puihnain chhungkaw 24-in Tomato an ching tan a. Kum 2021-ah "Tualte Tomato Grower Co-operative Society" hming puin Society ngial nghet takin an kal chho mek a. Society hnuaiah hian Primary Agriculture Credit Society (PACS) kalpui chhoh mek a ni a, Tomato kung 1000 chin neite chu Association member a ziah luh an ni. Kum 2022-ah hian Tomato chingtu chhungkaw 210 zet te chu Society share neiin an awm mek a, (Tuna Tomato thar seng mek hi chhungkaw 120 an ni bawk) Horticulture Department atanga tanpuina hrang hrang tui khuah, tui lakna Pipe, lei tha leh Tomato chi, thlai venna damdawi chi hrang hrang pek thin pawh Association member-teah rualkhai taka sem chhuah thin a ni.

Mizoram a thei leh thlai chi hrang hrang chingtute, pangpar chingtute leh a zuar thinte, thei leh thlai atanga eitur vawn that theih siam lama tui mite pualin Horticulture Department chuan kum 2012 atang khan Horticulture Fair hi lo buatsaih thin a. Kum 2020 leh 2021-ah chuan Covid-19 hripui lengin khawvel pum a tihbuai avangin Mizoram-ah pawh hmasawnna kalpui theih a ni lova, Horticulture Fair pawh neih theih a ni ta lo a ni. Kumin 2022-ah chuan Covid-19 hripui leng pawh a lo kiang ta deuh bawk a, India ram mi huaisen, Pasalthate zara India ramin zalenna a sual chhuah India Independence Day kum 75-na lawmna "Azadi Ka Amrit Mahotsav pualin "Horticulture Fair 2022" hi buatsaih a lo ni ta a.

Mimal Stall siam in report 172 an awm a, Stall hrang hrang atanga an hralh chhuah zat (Sale Record) hi nitin lakkhawm a ni ang a, Fair zawhah la belhkhawm tur a ni ang.

Hriat theih chinah Thei- stall 15, Pangpar- stall 140, Lei tha & Damdawi - stall 4, Pot zuar – stall 8, Eitur vawn that – stall 2, Dawnfawh – stall 3 te an ni.

Kum danga tih thin angin thlai enkawl lama harsatna neite tan a thlawna mi thiam biak rawn theihna "Plant Health Clinic" buatsaih tel a ni a. Kum danga la tih ngai loh Horticulture Department in National Bamboo Mission hnuai a hma a lakna, pholanna "Bamboo Stall" buatsaih a ni bawk.

Horticulture Fair neih chhung hian Horti. Conference Hall-ah District hrang hrang 11 atanga Farmer 10 thlan chhuah ten Seminar an chhim dawn a, "Vegetable Production Technology" - Nl. Lalrinchhani leh "Safe and Judicious use of Plant Protection Chemicals" - Dr. H. Vanlaldiki ten Mizoram a Vegetable chingtute mamawh mil in zirtirna an pe ang a, thlai chin leh enkawl chungchang an zirtir dawn bawk a ni.

Attachment

  • Loading attachment...