No.1661/2020-2021


1. Harsatna lian tham, COVID-19 angte a lo thlen hian fimkhur taka kan hmachhawn a tul hle. Rilru puthmang dik tak pu chungin, fimkhur a tulna laia fimkhur chung leh a kai theihna te hrechiang chunga nitina hun kan hman a tul hle.

2. Hriat chian lohna avanga tul lo thlenga hlauhna (irrational fear) hian hleihluak taka chet duhna (irrational behavior) a thlen thei a, chu chuan harsatna tam tak a hring thei a ni tih kan hriat tel a ngai.

3. Covid-19 inkaichhawn dan tlangpui chu hlawm hnihin a then theih a. Pakhatnaah chuan ‘Direct transmission’ an ti a, chu chu - in khuh khum, in hahchhiau khum, in tawng per khum te an ni. Pahnihnaah chuan ‘Indirect transmission’ an ti a, chu chu Covid-19 vei chil per chu chhuat, bang leh vawnbanah te a lo kai a, chu chu kutin kan khawih a, kan hnar, ka leh mit vel kan khawihin kan taksaah a lut thei bawk.

4. Covid-19 laka invenna chu mask vuah te; midangte nena inawm hnaih loh (Social distancing); puipunnaa tel loh; sahbawn leh tui emaw sanitizer hmanga kut tihfai ngun; kuta hmai, hnar, ka, mit vel khawih loh; khuh/hahchhiau chuan rawmawl, tissue paper emaw ban kiu chhunglama hup te: khawlaia chil chhak loh te an ni.

5. Heng bakah a kaite hmuh chhuah zung zung an nih theih nana screening leh test te; Covid-19 tamna atanga lo haw te dah hran (quarantine) te; damlo rinhlelh dah hran (isolate) te leh inkhuahkhirhna hrang hrang te an ni. Heng invennate hi mipuiin kan zawm ngei theih nan sorkar pawhin dante siamin, zawm lote hremna turte a siam hial a ni.

6. Sorkarin kan himna ngaihtuah chungin sum leh pai leh eizawnnaa kan tlakchhiat lohna turin kawng hrang hrangin hma a la a, hengte hi hre rengin sorkar thupekte tha taka zawm hi mi tin mawhphurhna a ni.

7. He hripui laka kan ram venghim turin sorkar bakah pawl leh mimal tlawmngai tam tak an pen chhuak a, hei hian Mizoram chu state dang mit hmuhah min chawisang a, thui tak kan him phah bawk a, a lawmawm tak zet a ni.

8. Hlauh luattukna leh hriatchian tawk lohna avanga tul lem lo thlenga chet palh erawh a awm thei a, hei hian harsatna tam tak a thlen thei. Fimkhurna dikhlel deuh thenkhat, tih loh atana tha tarlang ila –

* Covid-19 damlo bula va khawsa ni si lo, Mizoram chhung khawdanga an zin vang ringawt a, an rawn haw huna lo quarantine.
* Covid-19 vei mitthi, mahni venga phum phal loh
* Chhan tha tak awm lova mahni venga Quarantine Centre emaw Covid enkawlna dah phal loh
* Sorkarin a khap ni silo, zin pangngai, mahni khua/venga motor tlan tlang phal loh
* Disinfectant hmanga mihring phuh(spray)
* Covid-19 dona lama thawktute thinhrik leh hlauh
* Covid-19 vei hmuhchhuah thar an awm avanga hmun dang daiha chi-ai taka hmalak rum rum
* Mipui punkhawmna ni silo, mimal feh leh ram riah khap te

9. Ei tur leh bungrua midang ngaihtuah lek loa, mahni mamawh aia tam lo chhekkhawl/chheprelh hi tih loh tawp tur a ni.

10. Covid-19 hrilengin rilru leh ngaihtuahnaa nghawng tha lo tak a neih theihna lakah mipuite kan inven fimkhur a tul hle. Rilru fim a chawkbuai thei a, chu chuan kan hriat loh hlanin thinrimna, rilru hahna (stress), huatna, mite endawngna, inthinhrikna, indemna, innghirnghona a siam duh em em a. Zaidawhna te, inlainat tawnna te, inhriatthiam tawnna te nen, inveng fimkhur siin, huaisen takin he natna hi kan hmachhawn a pawimawh hle.

11. Tupawh hian kan tum reng vang ni lovin Covid-19 kan kai palh thei vek a ni. Covid-19 damlo kan neih belh zel a nih pawhin, indem ngawt lovin, a tulna hmunah chuan hlau lo leh thinhrik lova enkawl a, infuih tawna, inchhawmdawl tawn tur kan ni.

12. He natna chungchanga thudik tak zira hriat tumin, fimkhurna turah fimkhur ila, kan tih tur dik tak tiin, sorkar inkaihhruaina zawm tha ila. Dik lo leh belhchian dawl lo erawh thliar hran tum ila. Chutianga kan tanho zel chuan he natna do dan kan lo thiam ang a, khawtlang boruak a lo zalen ang a,tichuan lungrual takin COVID-19 hi kan hmachhawn zel thei ang.

Covid-19 laka kan himna hi KEIMAHNI kutah thui tak a innghat a ni.