3947/2023-2024

Aizawl, 24.02.2024: Health Minister Pi Lalrinpuii chuan vawiin chawhma khan a thlawna khaw hrang hranga sem tur thosilen damdawia chiah, Long Lasting Insecticidal Nets (LLIN) chu MINECO Open Gym atangin a vailiam. LLIN thosilen hi Malaria laka kan invenna tur atana Global Fund (Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria) sum bultuma National Vector Borne Diseases Control Programme (NVBDCP), Govt. of India kaltlanga hmuh niin, Mizoram tan 4,14,197 pek a ni.

Minister Pi Lalrinpuii chuan thu sawiin, malaria natna umbo tura India sawrkarin kawng hrang hranga hma a lak tawh dante leh Mizoramah pawh National Health Mission hnuaiah State Vector Borne Disease Control Programme (SVBDCP) ten ngawrh taka hma an la thin chu lawmawm a tih thu a sawi a. ‘Damdawi chiah thosilen’ sem chuan he natna tihtlem kawngah awmze thui tak a neih ngei a beisei thu a sawi. Health Minister chuan natna chi hrang hrang tireh a umbo tur chuan mithiamte ruahmanna siamte chu a hlawhtlin ngei theihna turin inrelbawlna chhawng hrang hranga thawktute’n a nih dan tur ang taka kalpui a, tihtak zetna nen an thawh a pawimawh thu a sawi a. Mizoram chhunga mihring cheng zat chu state lian zawkte nen khaikhin chuan a la tlem hle a; tih tak takna nen hma kan lak chuan hriselna kawngah hma nasa takin kan sawn thei a ni tih rilru pu chunga Mizoram mipui tana kan thawh tura sawrkarin min tuk hi chu inthlahdah lo in, thawhhona tha tak nei turin kalkhawmte chu Minister hian a sawm a ni.

MINECO programme neih zawh hian Minister chuan DHME Auditorium-ah National Health Mission chungchang meeting a nei chhunzawm a. National Health Mission hnuaia hmalakna hrang hrang chipchiar leh dinhmun chiang takasawihona an nei a ni.

Vawiina vailiam tak LLIN thosilen hi kum dangah pawh sem thin lo ni tawhin, kumin 2024 March-April inkar hian Mizorama District 9 ah te mipui hman theih tura sem zawh hman tura hmalak mek a ni. Mizoram a khaw tinah ni lovin Malaria tamna khuaah te sem a ni dawn a. NVBDCP-in sem dan tur a tih anga sem a ni ang. Thosilen dawng tur khua te chu Sub-Centre khua kumkhat chhunga mi 1000 zel atanga chhuta Malaria vei mi 1 leh a aia tam awmna (API more than 1) khuaah te sema ni dawn ani. He LLIN hi size hrang pathum a awm a, chhungkaw member zat mil zela sem a ni ang. He thosilen hi damdawiah chiah sa a nih angin a damdawi that hun chhung (expiry) hi kum 3 a ni. Thosilen hi a dawngtu mipui ten a hmanna tur diktakah an hmang ngei tur a ni a, tihral emaw lui lam sa man nan a hman phal a nilo. LLIN hi kum 2016 khan sem a lo nitawh a, a dawngtu ten an hman that chuan Mizorama Malaria case a tlakhniam phah thin hle.

Mizoram hi Malaria chenchilh ram a la ni a. Tun dinhmunah India ramah mi 1000 zel atanga Malaria vei hmuhchhuah zat atanga chhutin India rama Malaria tamna ber State nihna kan hauh mek a ni. Nikum January December, 2023 chhung khan Malaria thisen exam zawng zawng zat 3,34,100 niin, Malaria vei hmuhchhuah mi 17,988 an awm a, nunna chan mi 13 an awm bawk.

Vawiin LLIN Thosilen vailiam pual programme buatsaih hi Dr. Eric Zomawia, Mission Director chuan kaihruaiin, Dr. Chawngthanchhunga, Additional Director cum State Programme Officer (VBD) chuan lawmthu sawina hun a hmang bawk.

LLIN-TIH TUR leh TIH LOH tur te:

1) In leh ramriahna ah LLIN hnuaiah ngei zantin mut tur.

 

2) Thosilen hi hman hmain darkar 24 dahchhuah hmasak tur.

 

3) Thosilen hi mar taka zarin, awngphah hnuaiah bilhluh thlap tur a ni.

 

4) LLIN hi tuilum, sahbawn leh surf te nen sukloh tur, tui hlang in zawite a nuai a suk tur a ni.

 

5) Suk zawhah nisa ah nilo in, daihlim hnuaiah zar thin tur a ni.

 

6) LLIN hi suk lai in nuai leh sawp vak vak te tih loh tur.

 

7) Sangha leh lui lam sa reng reng man nan hmanloh tur a ni.

 

8) LLIN hi hralh chhawn emaw pawhpen phal a ni lo.

 

9) LLIN hian kum 3 leh vawi 20 suk daih tura duan a ni.

 

10) LLIN hi lei leh hralh khap tlat a ni. Kum 3 chhungin engtik hunah pawh endik theih turin kawl that tur a ni. 



Attachment

  • Loading attachment...