309/2025-2026
Dated: Mamit the 24th April, 2025 : Oil leh gas industry-ah hian lirthei hmanga Hydrocarbon (tuialhthei leh a kaihhnawih) phurh hi a ki pawimawh tak pakhat a ni a. Amaherawhchu, mihringte leh kan chenna leilung bakah kan in leh lo tana chhiatna thlen palh thei thil a ni tlat lawi si. Lirthei hmanga hydrocarbon phurhin chhiatna a thlen theih laka invenna atan hetiang hian inkaihhruaina duan a ni:
l. General Safety Measures
1) Inpuahchahna leh Hriat Zauna:
a) Lirthei khalhtu leh a thawhpuite chu CNG/LPG vanga rikrum thil thleng thei laka inveng thei tur leh buaipui thei turin zirtirna tha tak pek tur an ni.
b) A khât tawkin himna tura inpuahchah dan zir te, kangmei laka him thei tura inpuahchah dan te leh chhiat tawhna tihnep/ tihkian dan kawng inzirtirna te neih thin tur a ni.
2) Lirthei Enkawl:
a) Hunbi neia lirthei endik leh tuai hnum that hna thawh thin tur a ni a, a bikin khawltui (fuel) tank, line leh valve te.
b) Tlan chhuah dawn apiangin danin hman tura a ruahman bik, gas detection equipment hmangin gas pût (leak) a awm leh awm loh en fiah thin tur.
c) Lirthei part chhia leh hman tlak tawh lote chu a rang thei ang bera thlak nghal thin tur a ni.
3) Documentation:
a) Bungraw hlauhawm (hazardous goods) phurte chuan phalna (valid permit) an keng ngei tur a ni.
b) CNG/LPG-te chuan hmanraw him leh him loh ziaka tar lanna 'Material Safety Data Sheets (MSDS)'an kawl reng tur a ni.
II. Feh Chhuah Hmaa En Dik Turte
1) Tanky leh Hmanraw Dangte:
a) A phurhna tanky him that leh that loh endik bakah safety valve awm ang angte a thawk tha em tih en fiah tur.
b) Pressure relief device chu a nih tur angin a thawk thei em tih en dik tur.
2) Fire Safety Equipment:
a) Kang (thelhna bur, Fire extinguisher (dry chemical type) hman tlak leh awlsam taka ban mai theihin a awm em tih en dik tur.
b) Flame arrestor leh gas shut off valve te chu an hmantlak em tih en dik tur.
3) Electrical System:
a) Thil tek a insiam loh nan wire nghet lo leh him lo a awm leh awm loh en dik tur.
b) Short circuit ven nan battery invuahnate chu electric current kal tlang thei lova daidan (insulated) an nih leh nih loh en dik tur.
4) Leak Test:
a) Sahbawn tui emaw, electronic gas detector emaw hmangin pipeline leh a inzawmna awmna laiah thaw/ pawp a awm leh awm loh en dik tur.
III. Operational Safety
1) Loading/Unloading:
a) Load leh unload hnate chu a hmun tur bika duan, thawweng tha tak leh rikrum thila hman mai theih hmanraw awmna hmunah chauh tih thin tur a ni.
b) Static electricity insiam a awm loh nan grounding leh bonding tih that tur.
2) Route Planning:
a) Bungraw hlauhawm phurte chuan kangmei chhuah awlsamna hmun emaw, hmun khuahkhirh bikte chu hel hram ni se.
b) Kalkawnga rikrum thila chét låk theihna tura ruahmanna awmna hmunte chu chhinchhiah tur.
3) No Smoking Policy:
a) Lirthei ațanga metre 15 chinah leh bungraw thiar (load leh unload) hna thawh laiin meizial zuk khap tur.
4) Speed Limit leh Driving Practice:
a) Speed limit awm ang te chu zawm hram tur a ni a, tlan muan thut leh tlan chak thut ang chi te pumpelh tur.
b) Mei alh awmna, welding tihna leh electric khawl bunna hmunahte chuan din (park) loh tur.
IV. Emergency Preparedness
1) Emergency Kit:
a) Lirtheiah chuan first-aid kit, gas mask leh rikrum thila råwn tur inkaihhruaina bu dah tur.
2) Communication:
a) Lirtheiah chuan a țul huna emergency service-te biak pawh nan inbiak pawhna hmanrua (radio, mobile phone) dah tur.
3) Fire Response Plan:
a) Lirthei khalhtute chuan PPE an nei tur a ni: kutkawr te, safety glass te,reflective vest leh, adt.
b) Thil bua a awm changa hman turin thil tuiril hip kang thei leh hui kianna hmanruate ken thin tur.
c) Kangmei a chhuah chuan lirthei khawl tihthih vata inthiarfihlim thuai tur a ni. A him dan a zirin kang thelhna hmanrua (fire extinghuisher) hman tur a ni.
d) Fire Department leh rikrum thila che chhuak thin pawl dangte hriattir vat tur a ni a, kangmei chhuah thulha inkaihhruaina dan zamte zawm tur a ni.
V. Regulatory Compliance
1) Standard leh Certification:
a) Bungraw phurhna tanky, lirthei, leh bungrua/hmanraw dangte chu BIS, ISO, PESO, MSDS leh standard pawm dangte zulzuia duan/siam a ni em tih en dik tur.
b) Lirtheiah chuan bungraw hlauhawm phur tih hriatna, hazard label leh placard-te mumal tak bel tur a ni.
2) Incident Reporting leh Investigation:
a) Kawng laka bungraw tihbuak palh, kangmei chhuak leh chhiat tawh thil dang thleng zawng zawng chu thuneitute hnenah hriattir zel tur.
b) Chutiang thil thleng awmte chu a thlen chhan bulpui ber chhui chuak tura chik taka en dik hna thawh thin tur a ni a, a țul ang zela siam that hna thawh zui tur a ni.
3) Inspection leh Audit:
a) Certified agency-te inen diktir thin tur.
b) Safety audit leh compliance report siamte chu mumal taka dah that tur a ni.
Vl. Thil Pawimawh Dang
1) Awareness Campaign:
a) Bungraw phurh kawngin a pal tlang mipuite tan himna kawnga zirtirna (awareness campaign) neih thin tur.
2) Technological Intervention:
a) Lirthei thlen chin chhui nan leh zin kawng a him leh him loh finfiah nan GPS hmang tracking system hman tur a ni.
b) Rang taka kangmei tihmih theih nan kangmei laka invenna khawl/hmanrua (fire detection and suppression system) vuah thin tur a ni.
He inkaihhruaina hi lirthei hmanga hydrocarbon phur thinte leh a mawhphurtute tana inkaihhruaina tlangpui tura duan a ni. Heng bakah hian hetiang lam industry bik tana kalphung entawn tlak leh rawtna awm dangte pawh enin zawm thin tur a ni.