India ram sorkar hian naupang thihna tih tlemna kawngah theihtawp chhuahin hrivenna-in a ven theih natna tlanglawnte laka inven nan hridanna (vaccine) tha tak takte siamchhuakin chak takin hma a la a. Kum 1985 khan hri laka invenna ‘Universal Immunisation Programme’ a lo duan chhuak a. He Programme hian natna hrang hrang hrivenna hmanga ven theih 7 a siamchhuak a, chungte chu hengte hi an ni : 1) Ngawr (tuberculosis) ; 2). zenghri (polio) ; 3) diphtheria ; 4) khuhhip (whooping cough) ; 5). sakawrekhrik (tetanus) ; 6) sentut (measles) ; 7) hepatitis B. Tin, heng bakah pawh hian ‘Haemophilusinfluenza’ (Hib) leh ‘Japanese Encaphalitis’ (JE) District thenkhatah chuan pek a ni bawk.

Kum 30 kal taa Immunisation hmalak tawh dan en letin, naupang zaa 65% chauh hridanna vaccine la kim an ni a, chutiang a nih avang chuan naupang nuai 89 hian kum tinin damdawi an la kim lo thin tihna a ni. Sorkar Laipui chuan Programme thar ‘Mission Indradhanush’ chu nikum kumtawp lamah khan a lo duangchhuak ta a. He Programme hian a tum chu India ram naupangte hridanna lak ngai zawng zawngte hi kum 2020-ah chuan naupang zaa 90% chuan damdawi vaccine hi an la ngei ngei tur a ni tiin ruahmanna hrang hrang a lo siam chhuak ta a ni. He programme hi Ministry of Health & Family Welfare Government of India in December 2014-a a duan chhuah a ni a. He programme hian uluk zawkin vaccine pek ngai pek lohte bakah vaccine a nih dan tur anga la lote zawn chhuah a, vaccine hrang hrang ‘Universal Immunization’ pek vek hi a thil tum a ni.

He Mission hnuaiah hian Central Sorkar chuan Vaccine lak that lohna District 201 (High Focus District) a thlang chhuak a, chung zingah chuan Lunglei District pawh a tel ve nghe nghe.

MISSION INDRADHANUSH : hian a tum ber chu, Nu naupai leh Naupang Vaccine pek ngaite a hun takah leh kim taka pek hi a ni a. A bik takin High Focus District-te phei chu hridanna (Vaccine) dawng tur ten an dawn ngei ngei theih nan hmalak hi a ni.

Sorkar-in he programme a lo hlawhtlin theih nan hian kawng hrang hrangin hmalakna a nei mek a, chungte chu :

1)Hridanna (Vaccine) lak a tulna leh pawimawhna mipuiin an hriat chian theih nan hmalak.

2)Ram hruaitute, roreltute leh sum thleng pawhin a tul anga in seng tura inbuatsaih a tum bawk.

3)Vaccine la kim lo te, la lo hrim hrimte National Immunization Schedule hmanga pek kim vek tum bawk a ni.

Tun dinhmuna Lunglei District-a he Mission hlawhtlin nana hmalak tawh dan :

1)Ni 19 March, 2015 khan Chief Medical Officer Lunglei kaihhruainain Indradhanush chungchang Trainers Training neih a ni a. Medical Officer te, Community Health Officer te leh Health Supervisor te training pek an ni tawh a, Central atangin leh Aizawl lam atangin Medical lam hotuten trainingte hi an rawn chhim bawk a ni.

2) Sub-Division Hospital, Comunity Health Centre leh Primary Health Centre-ah te, Health Worker, ASHA(Link Worker), ASHA Mobilizer, AWW te hnenah training pek mek a ni a. Ni 31 March, 2015 khan Tawipui PHC Medical Officer chuan a hnuai staff-te training a pe zo tawh a ni.

3) SHD, CHC, PHC leh Main Centre te an bial huamchhung theuh tan ‘Micro Plan’ siam tir vek an ni a, an rawn submit tan mek bawk.

4)District Task Force on Immunistation, Lunglei District meeting-ah rel a nih angin vawiin 7 April, 2015 ‘World Health Day’ hmanna inkhawmah Lunglei District atan ‘Mission Indradhanush’ chu Lunglei DC Pu Ashish Madhaorao More, IAS in a hawng ta a ni.