Southern Range Quarterly Review Meeting October ni 13-14, 2016-a neih chuan tun hnaia District Court Building beih leh Judicial Quarters suasam a ni chu pawi a ti takzet a, hetiang thil a thlen tawh loh nan mipui te Dan leh Hrai zahna kawngah a tam thei ang ber inzirtirna pek nise tiin a rel a. Lunglei SP chuan a hnuai ami ang hian mob rule thatlohna leh mipuite mawhphurhna te a tarlang –

August ni 27, 2016 zana Stephen Lalchawiliana’n Zohnuai tlangval C. Lalsawmliana a vihhlum vanga boruak kal chho zelah September ni 22, 2016 khan Zohnuai mipui te chu Stephen Lalchawiliana hmel hmu duh in District Court kawtah an pungkhawm a. Nimahsela, September ni 21, 2016 ah CJM in Camp Court District Jail-ah a neih fel tawh avangin, Stephen Lalchawiliana hi September ni 22, 2016 hian Court ah produce/ hruai a ni ta lo. Hemi avang hian mipui te chu CJM lakah lungawilo leh thinrim in amah an tawng ta chiam a. Lung leh brick hmangin Court Building darthlalang tam tak vawmchhiat ni in, Police te nen innawrin buaina hial a chhuak a ni. Hei mai pawh duhtawklo in a hawklak zual mi 50 bawr vel chuan CJM chenna Quarters bei leh in a bungrua zawng zawng suasam leh tihchhiat a ni leh bawk a. He thil thleng vangin Lunglei Police Station ah thubuai ziahluh ni in tunah hian mi 30 lai man an ni tawh.

India dan hnuaiah mi tupawh in thil tisual se, dan angin a chungthu rel a, a phu tawk hremna pek tur a ni. Diriam leh deuh sawh, tualthattu/ pawikhawihtu hmuh kher tum te leh thah ve mai pawisak lohna te hi dan palzutna vek a ni a. Tharum (violence) hian engmah a solve/ chingfel lo a, tualthattu/ pawikhawihtu chil hlum ve leh mai te hian tualthahna dang a siam belh theih a ni tih hria ila, kan huat em em te nen hian danglamna kan nei lo tihna a lo ni dawn a ni.

Tualthattu/ pawikhawihtu hmel hmuh kher kan tum thin hian Police hnathawh/ investigation nasa takin a tibuai in a ti thuanawp a. Court in ‘rinhlelhna awm miahloa a titu a ni tih finfiahna’ kha Police in an pek a phut thin si a. Chutiang finfiahna/ evidence zawn kawngah te chuan mipuiin boruak kan neih thinna te hian harsatna a thlen fo thin. A chang chuan, a tualthattu/ pawikhawihtu te ngei a tualthahna/ pawikhawihna hmuna hruai a evidence va collect/ lak te a ngai thin a, mipuiin Police nen lama kan tawng tawh thin avangin chutiang ang chu a theihloh phah fo thin.

Tin, mimal/ sawrkar bungrua tihchhiat hi dan kalh tlat a ni a, a hremna pawh na tak ni in kum hnih thleng jail tan theihna a ni (Sec 426, 427, 447, 448, 451 IPC). Mei/ fire leh puakthei thil hmanga mi bungrua tihchhiat sak phei chu kum 7 leh kum 10 thleng lungin tan theihna a ni (Sec 435, 436, 438 IPC), Sec 3 (The Prevention of damage to Public Property Act, 1984). Police duty tihbuai emaw an duty tibuai zawnga khawsak te hi Non-Bailable Offence ni in kum 2 thleng tan theihna a ni bawk (Sec 353 IPC). Dan kalha mipui pungkhawm (unlawful assembly) a tel ve vang hrim hrim pawh hian Jail bang zut theih a ni lehzel bawk (Sec 143, 144 IPC). Heng unlawful assembly hnawt darh tur hian Police te hian power sang tak an nei a, a tul a nih chuan vuak darh emaw silai hmehpuah thleng pawha chet phalsak an ni.

A bikin, zirlai, hna zawng mek te leh sawrkar hnathawk te tan Criminal Case neih hi a hlauhawm em em a. Criminal Case-a convict tawh nih chuan Central leh State hnuaiah eng sawrkar hna mah an thawk thei tawh loh avangin fimkhur a tul hle. Sawrkar hnathawk te pawh darker 48 aia rei an tan emaw tang tura convict/ thiamloh chan tir an nih chuan suspend anga ngaih nghal ni in an hna hial chan phah theihna a ni. Tin, private institution leh Company hrang hranga thawk tur pawh hian Police Verification Certificate an phut tlangpui tawh a. Criminal Case nei tawh te Verification Certificate pek an ni ngai lo a ni.

Misual hnuchhuina leh a hremna chu dan/ law kutah dah ila, mipui te hian theihtawp chhuahin hnuchhuina kawngah Police te i tanpui zawk ang u. Police mamawh information petu ah te, witness ah te tang ila, sual kan huatna hi dan angin i lantir ang u.