Vawiin khan Department of Personnel & Administrative Reforms (DP&AR) leh Information and Public Relations Department, Government of Mizoram-te tangkawp buatsaihin Champhai Vengsang YMA Hall-ah ‘The Mizoram Right to Public Services Act 2015 (MRPSA 2015)’ chungchang inzirtirna leh inhrilhhriatna hun hman a ni a. He hunah hian Champhai District MJA President Pu C.Lalhnunpuia chu khuallian niin Pi Laldinfeli, SDC, District Level Master Trainer on MRPSA 2015 hnen atangin zirtirna ngaihthlak a ni.

He hun Dr Lallawmkima, DIPRO Champhai kaihhruaiah hian Pu C.Lalhnunpuia chuan Mizoram Right to Public Services Act kum 2015 daih tawha  siam mipuiten an la hmelhriat chiang tawk  lo chu pawi a tih thu sawiin, DP&AR leh DIPR tangkawpin  mipuite hnena puanzarna leh zirtirna Campaign an buatsaih chu lawmawm a tih thu a sawi a.  Dan thar siam chu  khua leh tuite tan liau liau tura siam dan tha tak a ni, a ti a. State dang 17-ah te pawh hetiang dan hi kalpui anih tawh thu tarlangin,  inbiakpawhna lam a that tawkloh avanga dan siam te tha taka kenkawh a harsat thin thu a sawi a.

Khuallian chuan Mizoram Right to Public Services Act 2015 chu Sawrkarin mipui dikna chanvo pek a batna dan a ni a, mipuite pawhin an chanvo an hriat a tul ve bawk a ni tiin, he dan hi sawrkarin mipuite chunga mawhphurhna a neihte hriattirna leh ngaihpawimawh zia lantirna ni, a ti a. Champhai District MJA President chuan hun bituk chhungin   mipuiten sawrkara mamawh an thlente pek an nih tur thu leh   chutiang a tih anih loh chuan mawhphurtu department chungah    hremna lekkawh theih a ni, a ti a.  Kalkhawmte hnenah chuan an vela thil thlengte  zir chiang tura fuihin, zir thiamna hmanga mahni dikna, chanvo leh mawhphurhnate hlen a tul thu a sawi a. He dan zirchiang tura kalkhawm Zirlai naupangte chu he dan hi chik zawka lo zirchiang tur leh Service 46 awmte pawh nu leh pa te hnena hrilhhre turin a fuih a. Khuallian chuan Sawrkarin he dan hmang vek hian hamthatna hmuh loh pawha vuivaina a siam a, lungawilohna thlen hnuah dan ang takin service pe duhlote chungah hremna a la awm thei bawk a ni, a ti a. He dan thar duhawm tak hi zau thei ang bera puanzara hman tangkai  anih theihna tura tanla theuh turin mipuite a sawm nghal a ni.

He huna zirtirna petu Pi Laldinfeli, SDC, District Level Master Trainer on MRPSA 2015  chuan  Champhai District chhunga RD Block paliahte  he dan chungchanga inzirtirna neih kim anih tawh thu a sawi a. Sawrkar in dan tha tak tak a siamte chu mipuiten an chhawr tangkai loh chuan awmzia a awm lo a ni, a ti a.  A nihna ang tur taka dan siamte chhawr tangkai  tur  chuan  mipuiten dan an zira an belhchian a ngaih thu a sawi a. MRPSA 2015 chu mipui lamtang leh  mipuite hma ngai dan a ni tiin,
hemi hnuaia services 46 awmte  chu  hun bituk neiin pekchhuah thin a nih thu leh hun bituk chhunga services dawn chu  mipuite dikna leh chanvo a ni, a ti a. He dan hnuaia Service-te pawh a tul leh mamawh dan a zira tihpun zel theih a  ni, a ti bawk.

Vawiin MRPSA 2015 inzirtirna hunah hian Chanchinbumite, Zirlai naupang, Zirtirtu leh NGO aiawh te an tel a. Hun tha leh hlawkthlak tak hman a ni.

Mizoram Sawrkarin mipuite hnena “service” chi hrang hrang a pek chhuah thinte hunbi tiam chhung ngeia a pek chhuah thinna tur dan “The Mizoram Right to Public Services Act, 2015” hi December Ni 1, 2015    khan hman tan a ni a. He dan hian India khua leh tuite chu Sawrkar in service a pek chhuah thin te dilna an thehluh atanga hunbi tiam chhunga an dawn ngei ngei na turin dikna chanvo a rawn pe a ni. He Dan hian Mizoram pum pui a huam a, mahse Sixth Schedule hnuaia Autonomous District Council te’n he dan hi pawma an lachhawngte  anih ngawt loh chuan an hmang ve theilo a ni.

He dan Section 4-na tlawhchhanin Mizoram Sawrkar hnuaia Department hrang hrang paruk heng – Transport Department, Taxation Department, Rural Development Department, Finance Department, Social Welfare Department leh Public Health Engineering Department te’n mipuite hnena “service” an pek chhuah thin sawmli leh paruk (46) te chu India khua leh tui (citizen) in “service” pe chhuaktu Designated Officer hnena ziaka dilna a thehluh atanga hunbi tiam chhung ngeia an dawn theihna turin Sawrkar in Notification a lo chhuah tawh a. Section 4(1) in State sawrkar a thuneihna a pek angin he dan hnuaiah hian mipui mamawh “service” hrang hrang te a tul dan ang zelin dah/sengluh theih a ni bawk.

He dan hnuaia “service”  dah tawh chu a diltu hnena pek chhuah hun tur “hunbi tiam” (stipulated time limit) siam zel a ni a. He dan hnuaia “service” dah tawh chu a pe chhuaktu tur “Designated Officer” State sawrkar in a ruat zel bawk a ni. Khua leh tui te’n he dan hnuaia “service” te dilna an thehluhin fel fai taka dilna form awm apiang te ziah leh document thehluh ngai apiang thehluh tur a ni a, Sawrkar hnathawk “service” pe chhuaktu “Designated Officer” a ruat chuan he dan hnuaia “service” dah tawh te chu a diltu hnenah hunbi tiam chhungin a pe ngei tura  ni.

He dan hnuaia lungawilohna thlenna tur pakhatna “First Appellate Authority” leh lungawilohna thlenna tur pahnihna “Second Appellate Authority” te State sawrkar-in Section 4(3) hmangin a ruat vek a. Lungawilohna thlen tum khatna hi “service” dilna siamtu khan a thehlut thei a, “service” dilna an hnawl emaw atanga ni 30 chhunga siam tur a ni a, engemaw harsatna bik avanga dilna thlentu in hun tiam chhunga  lungawilohna a thlen theih loh in ni 60 thleng hun hi pawhsei theih a ni.

First Appellate Authority chuan Designated Officer in chhan leh vang mumal tak awm lova miin “service” a dil chu  hunbi tiam chhunga pe lovin a lo tikhawtlai nia a hriat chuan hunbi tiam ral hnu atanga a pek chhuah hma zawng nitin Rs. 250 a chawitir thei a, Rs. 5000 thleng chawitir theih ani. Second Appellate Authority chuan First Appellate Authority in chhan leh vang mumal awm lovin lungawilohna a hnena thlen chu hun tiam chhunga a  rem lohvin Rs. 500 atanga  Rs. 5000 thleng a chawitir thei bawk a ni.

He dan hi Mizoramah kum 3 chuang hman tawh a ni a, chutih rualin a hmangtu tur mipui te’n he dan hi an la hmelhriat tawk lo niin Sawrkar chuan a hria a. Kum 2018 August thla atang khan District/Sub Division leh RD Block hrang hrang te tuamin he dan hi mipuite hnena zirtirna kalpui mek a ni a. The Mizoram Right to Public Services Act, 2015 chungchanga hriattur pawimawhte chu DP&AR website dpar.mizoram.gov.in ah engtik lai pawhin hmuh theih reng a ni.

Attachment

  • Loading attachment...