1779/2024-2025

Dated Aizawl, the 28th August, 2024: Vawiin khan Vaivakawn YMA Hall-ah HIV leh Sex atanga inkaichhawn natna, STI (Sexually Transmitted Infection) chungchang mipui hnena zirtirna beihpui thlak (Intensified IEC Campaign- India Fight Against HIV & STI) Mizorama thla hnih chhung kalpui tur chu Chief Minister Pu Lalduhoma'n a hawng.

Thu a sawinaah Chief Minister chuan, heng natna pahnih hi nunphung vanga natna ve ve an ni a. HIV bik hi vanduai vanga kai theih a ni nain chutianga kai chu an tam lo. Mizorama kai zaa 60 te hi mipat hmeichhiatna condom tel lova hman vanga kai an ni a, a dang zaa 30 hi ruihhlo ti thin te an ni.

Tunah hian MSACS chuan HIV kai mi 16,217 vel an enkawl mek a, HIV natna kai hmuh chhuah, an chin hriat zui si loh hi mi 633 an awm. Heng an chin kan hriat zui loh kan thian te hi kan ngaihtuah hle mai a, an hnaih ber ART Centre lo pan theuh turin ka ngen a ni. Tin, HIV hi kan do hneh thuai theih nan a kai mek kan hmuh chhuah zung zung a ngai a, inringhlel kan lo awm a nih chuan rang takin in-test ang u. Baseline Investigation tihna sum pawh hi Mizoram sawrkarin kan tum tawh dawn a ni. Mi a inhriatchhuah rana ART damdawi tha taka a lak bawk chuan rei tak a dam zui thei. Nu, HIV kaiin nau a hrin pawhin enkawlna tha tak dawng chunga nau a pai chuan a fa kha a him thei a. Nikum chhung pawh khan chutiang naupiang 120 kan neih zinga 118 te chu HIV lakah an fihlim a ni, a ti. NACO lamin an chhut danin Mizorama puitling zaa 2.73 te hi HIV kai thei dinhmuna ding mekah min ngai a, kan dinhmun hi a him lo hle. Chuvang chuan kan tan tlan a ngai a, kohhran, tlawmngaipawl, Association leh mimal tinte hmalakpuiah ka sawm a ni. Kan pun khawmnaah i sawi uar hram hram ang u. Kohhran leh tlawmngaipawlte tel lo chuan engmah kan tithei lo tih kan hria a, YMA phei chu kan innghahna a ni, a ti.

HIV natna tuar mek, midangten an kai chhawng ve ang tih hlauva hna thawk a, a tuar mekte theihtawp chhuaha enkawl thin an awm tih ka hria a. An inpekna te chhuanawm ka ti a, an chungah lawmthu ka sawi. Vawiina kan hawn campaign hian khawtina chhungkawtin te hnen thleng phak ngei se ka duh a, kan DC leh a thawhpuite zawng zawng pawh tha taka hma lo la ngei turin ka ngen a ni, a ti.

Health Minister Pi Lalrinpuii pawhin thusawiin, ruihhloin Mizoram min run nasa a, a injection zingah Middle School zirlaite pawh an awm tih hmuh chhuah a ni. Khuh damdawi pawh hralh a kal viau nia sawi a ni. Kan dinhmun chhiatzia hi hriaa mitinin kan do a ngai a, vawiina kan hawn campaign pawh hi mipuiten lo ngaihven se kan duh hle. In tin leh khawtin thleng phak campaign neih kan tum ang. Sawrkar pawhin ruihhlo vanga kan thalaite tawrh na te, HIV leh STI hluarzia te hriain hmalak kalpui chho mek a, State Council on AIDS te tuai thar lehin MLA zawng zawng te pawh he hmalaknaa hman tangkai kan tum a, kohhran leh tlawmngaipawlte pawh nasa zawka thawhpui kan tum a ni, a ti.

He campaign hi September leh October thla chhung kalpui a ni ang.

Pi Sangchhin Chinzah, Secretary, Health & Family Welfare chuan kal khawm te lawmna thu a sawi a. Dr. Lalthlengliani, Project Director, MSACS chuan lawmthu sawiin a hawnna inkhawm hi khar a ni.

Attachment

  • Loading attachment...