866/2022-2023
Aizawl the 10th June, 2022 : Vawiin khan National Tobacco Control Programme leh National Health Mission, Mizoram tangkawp buatsaih 'Observation of World No Tobacco Day 2022' chu Taxation Deparment Auditorium, MINECO ah neih a ni a. He hunah hian Health & Family Welfare Minister Dr. R.Lalthangliana chu khuallian a ni a, Health & Family Welfare Board Vice Chairman Dr. Z.R Thiamsanga chu khualzahawm a ni.

World No Tobacco Day 2022 thupui hi "Tobacco: Threat to our environment" tih a ni a, May ni 31 hi World No Tobacco Day a hman thin a ni nangin, tunkum erawh vawiin June Ni 10 ah remchan zawkna avangin hman a ni thung a ni.

Khuallian Dr. R.Lalthangliana chuan World No Tobacco Day puala kalkhawm te chibai a buk a, boruak tha tak karah hun hman theih a nih chu lawmawm a ti a. Tunkum World No Tobacco Day thupui leh Green Mizoram Day in a tumber- kan environment venhim, nen a inhmeh hle a a hriat thu a sawi a. Mipui leh sawrkar tanrualna leh thawhho na azarah Covid-19 hluar lai chu kan kal pel ve det det ni te pawhin a hriat thu sawiin, khuallian chuan Health & Family Welfare Department-ah thawktu indaihlohna chu sawrkarin hriain, kum 2019-2020 ah Chief Minister hovin sutkian tum a nih mek laiin, Covid-19 a lo thleng thut mai a, chutih laiin Myanmar-ah boruak tha lo tak thlengin, lo inrin lawk nana sum dah theihloh tam tak dang; Assam nena ramri buai leh lirnghing-ah te sum tam tak sen ral a ni a, heng bakah hian budget a thun theihloh chhiatna dang ASF chu kan tuar bawk a, Health Care Scheme chungchangah pawh Covid-19 hian thui takin min nghawng a ni a, heng zawng zawngah hian thil hriatthiamna thui tak mipuiten nei turin leh hriat lawk theihloh pandemic bakah disaster kan tawng a ni tih hi rilru-ah awm se, tiin a sawi a ni.

Khuallian chuan World No Tobacco Day denchhen hian taksa hriselna leh environment hrisel (clean environment) pawimawhna hre thar leh ila, dam rei kan duh chuan hrisel a ngai a, hrisel tur chuan zuk leh hmuam ah kan insum theih a ngai a ni tih hi inhrilhnawn leh fo ila. Mipui ah meizial leh a kaihhnawihin a ngawng thil hrang hrang awareness campaign uar leh zualin kalpui ni se, meizial bakah a kaihnawih thil tihremna tur atana hmalaknaah vawiin hi a bul tanna ni se tiin a sawi bawk a ni.

Khualzahawm Dr. Z.R Thiamsanga chuan vaihlo leh a kaihhnawihin mihring taksa a nghawng piah lama kan chenna environment thlengin a ti chhia tih tunkum thupui atangin kan hria a, Mizo zingah meizial leh a kaihhnawih thatlohna te inzirtirna thahnem ngai taka lo kalpui tawhte sulhnu chu fak awm a tih thu a sawi a. Kum hmasa lamah NITI Aayog Health Index leh Infant Mortality Rate ah Mizoram chu India ramah a ti thaber niin, hetih lai erawh chuan meizial zuk tlem lamah tan kan lak zual a ngai hle a ni, a ti a. Oral Cancer leh chuap cancer tamna ram kan nihna hian kan ram dinhmun chu chiangtakin a pholang awm e, a ti a. Meizial leh a kaihhnawih dona kawngah tang sauh sauh turin leh vawiin denchhena upat leh naupang luat awmlo a meizial zu sim awm se tih chu a duhthusam a ni tih a tarlang bawk a ni.

Ram hrang hrang zingah vaihlo ching tam ram chu- China, Brazil leh India te an ni a. Mizoram-ah Champhai leh Serchhip District-ah te ching an tam a report tarlan a ni a. Lunglei, Lawngtlai leh Siaha pawh eizawn nana ching an awm bawk a. Vaihlo hi monocrop a nih avangin, pest (rannung), leitha (nutrients) te a heh em em a, fertilizer pek a ngaih fo bakah rannung thahna pesticides an pek thin chuan ram leilung a ti chhia a, heng bakah hian pesticides residue te hian lui dung a nungcha a ti rem thin bawk a ni. Vaihlo lakkhawm leh ur ro nan thing tam tak tih che reu a ngai thin bawk a, Mizoram ah erawh chuan vaihlo hnah te hi ni a pho ro a ni thung a ni. Mithiamin an chhut danin meizial tlawn 300 ur ro turin thing pakhat zel an hmangral ni a chhut a ni. Meizial bung hian kan chenna leilung a ti chhia in a ti bawlhlawh bawk a ni.

Attachment

  • Loading attachment...