778/2023-2024

Aizawl The 13th June 2023: Mizoram State AIDS Control Society (MSACS) buatsaihin vawiin khan Health Minister Dr. R. Lalthangliana chuan MINECO tualzawl atangin MSACS Mobile Integrated Counselling & Testing Centre (ICTC), hmun kilkhawr bera chengte tan pawha HIV AIDS dinhmun hriat zung zung theihna tur chu Mizoram District 7 tan a vailiam a. He hun hi MSACS Deputy Director Pi Lalthakimi Sailo chuan a kaihruai a ni.

Health Minister chuan thu sawiin District 7 te tan Mobile ICTC thar vailiam a ni chu a lawmawm takzet a ni a ti a, hemi kawnga hmalatute thawhrim rah a ni tiin ni chhinchhiahtlak tak a ni a ti. Mizoram chu HIV/AIDS vei tamna leh cancer hluarna state a nih avangin beihpui thlak a ngai a ni a ti a, chutih rual chuan Minister chuan "hmingthatna tam tak kan nei ve a ni" tiin ram mawina leh thatnate chu hnamdang lakah lan chhuahtirin a awm mek bawk a ni a ti. Mizoram chu rampum leh state chhung mipui nawlpui hriselna tehfung pawimawh tak Infant Mortality Rate (naupiang 1000 zela nausen kum khat hnuailam thizat) ah a titha ber state a nih thu a tarlang a ni.

Minister Dr. R. Lalthangliana chuan Health Department-a thawkte inkarah thawhhona tha leh mipui tanrualna a pawimawh hle a ni tiin COVID hripui lenlai pawhin Zoram mipuite tanhona vanga hneh theih a ni a ti a. Tuna Mizoram run mektu HIV/AIDS leh cancer te pawh tanho a beihpuithlak tak tak chuan hneh theih a nih thu a sawi. Minister chuan Mobile ICTC chu hmun tinrengah a pawimawh dawn a, mi zawng zawng tan hriselna (health for all) chu a ngaih pawimawh thu sawiin thingtlang hmun kilkhawrah health centre hla tak tak pan ngai a la tam avangin a mamawhtute thleng pha tur motor tharte chu a tangkai dawn hle a ni a ti.

Thu a sawi zelnaah Minister chuan Mobile ICTC chu District tinah National AIDS Control Organisation (NACO) in a phal angin Motor leh Counsellor, Lab Technician leh Driver te pek vek an ni a ti a. NACO District 7 tan motor thar lei theih a ni a, hengte hi Aizawl East, Aizawl West, Mamit, Kolasib, Champhai, Serchhip leh Lawngtlai dah niin an tangkaipui ngei a beisei thu a sawi bawk. Vawiina vailiam takte bakah kum 2023-2024 chhunga lei atan District dang tan pawh motor thar hi dil a ni mek a, a thuphung chuan NACO pawhin a pawm tawh tih a sawi bawk. Mobile ICTC chu District Hospital bakah PHC leh CHC-a ICTC pan thei lo tan a tangkai em em dawn a, mi harsa zawkten Health Facilities an chhawr ve theihna hmanraw pawimawh tak a nih avangin a hlu hle dawn a ni a ti. Tuna motor te chu MSACS-a Project Director leh BSD Division hotuten Global Fund tanga harsa taka an dil chhuah a nih thu tarlangin, a enkawltute pawhin dimdawi leh duat taka enkawl a pawimawh hle dawn a ti bawk a ni.

Vawiina MSACS Mobile ICTC vailiamna hunah hian MSACS State Project Director Dr. Lalthlengliani chuan thu kamkeuna sawiin MSACS Joint Director Dr. Shahnaz Zothanzami chuan technical report a pe a ni.

Mizoram-ah HIV/AIDS finfiah (confirm) theihna hmun 'Stand Alone ICTC' hi hmun 41-ah a awm tawh a, Aizawl District-ah hetiang hmun hi a tam tawh laiin District dangah chuan hmun 4/5 chauhah a awm a; HIV/AIDS chungchangah mahni dinhmun hre turin thingtlang kilkhawr atangin District Hospital pan vang vang ngaihna hmun a awm thin a, heng harsatnate hrethiamin NACO chuan Mobile ICTC district zawng zawng tan 2006-2008 khan MSACS kaltlangin lei a lo ni tawh a ni. Mahse chung motor-te chu a upain a lo chak tawh lo hle a, vawi tam tak NACO-a a thlakna tur dil a nih hnuah FY 2022-23 ah Global Fund Grant hnuaiah mobile ICTC sanction hmuh a ni ta a ni. Government Codal Formalities zawng zawng zawm chungin procurement process kalpui a ni a, Mizoram tan bika technical specifications mila rawn chhangte zingah Mahindra Motors-te chu supply order pek an ni a, thingtlang kawng biboh leh kawng nal ngam a, thawktute tan chuan nuam tur leh multi terrain technology nei thlap Bolero Neo chu Mobile ICTC Motor a tan tlangzarh a ni ta a ni.

MSACS chuan Mobile ICTC Service a tan tirh atangin Standard Operating Procedure leh guidelines fel fai tak duan sa a nei tawh a, Mobile ICTC Service pek chhuahna langsar deuh te chu :

1) Community Based Screening- PHC leh CHC pan theilote tan, thingtlang khua-ah mipuite panin HIV inzirtirna (awareness) neih pahin counselling leh testing-te neih thin a ni.

2) Sub-centre ah naupai te HIV Test confirm nan

3) High Risk Group-te HIV test confirm nan

4) ART linkages- Thingtlang khaw kilkhawr tak taka chengte, damdawiin pan harsate thisen sample lak leh ART damdawi tan nana hmalaknate kalpui thin a ni.

5) Private Hospital-a damlo admit, thisen confirm ngaite tan

6) HIV positive nu in a nau hrin HIV laka a fihlim theihna a tan bawhzuina (follow-up)

7) Health camps- thingtlangahte mobile ICTC hmanga neih thin a ni.

8) Prisons plus other closed settings- District Jail-ah kartin HIV testing mobile ICTC hmanga kalpui thin a ni.

9) Integrated STI, HIV, TB, Hepatitis (ISHTH) Campaign tunthlaa neih mek-ah pawh hna chak taka a kal theih nan, mobile ICTC-te hi a tangkaiin an thawkrim hle bawk.

10) Integrated Health Campaign (IHC)- Serchhip District-a July thla a beihpui thlakna turah pawh hman tangkai tum a ni.

11) Cross Border Intervention- Champhai leh Mamit District- ah te.

12) Intensive Rural Intervention Campaign- NGO te nena tangkawpin Mobile ICTC hmang hian thingtlang zawng zawng hrut chhuah tum a ni bawk.

Financial Year 2023-2024 chhung hian Siaha leh Lunglei District Mobile ICTC te thlakna tur Motor thar dilna NACO-ah thlen tawh a ni a,a thu chuan pawm (approve) tawh niin final approval dawn a nih hunah a taka bawkzui nghal a ni dawn bawk a ni.

Attachment

  • Loading attachment...