Vawiin khan Health Minister Pu Lal Thanzara'n Kolasib Diakkawn YMA Hall ah Cancer leh Natna chi hrang hrang inkaichhawn theiloh (Non-Communicable Diseases) Screening Mela a hawng.

He hunah hian Khuallian chuan thu sawiin "Doctor rual thiam tak tak Kolasib, Aizawl leh Falkawn atangin, Kolasib Mipui te min zirtir tur leh, kan natna min en tur a an lokal hi a ropuiin a lawmawm tak zet a, Mipuiten hriselna kawng ah nasa taka kan hlawkpui ngei ka beisei a ni" a ti. Mizoram hi ram pum huapin population chhuta Cancer tamna State tia hriat lar kan ni a, A bik takin Pumpui Cancer, Chuap Cancer, Chaw dawt cancer, Chhul hmawr cancer ah te kan sang hle ani tiin Sorkar pawhin hei hi hriain theih tawpin cancer hmuh chhuah leh enkawlna lam ah hma a lak thu tarlangin, Tuna Zemabawk Cancer Hospital, Mizoram state Cancer Institute(MSCI) tih changtlun nana Sawrkar in Project a siam chu Sorkar laipuiin lo pawmin Tertiary Care Cancer Centre(TCCC) a hlan kai nan Rs. Vbc 44.27 a pawmsak thu a sawi a ni. Hemi atang hian in-hemna khawl tha chi Linear Accelerator bakah Brachytherapy te leh khawl dang dang lei tum ani a, Cancer ward pawh khum siam belh zel tum anih thu leh he Cancer Centre hi Superspeciality Cancer Centre a hlan kai a nih theih nan Project-te pawh siamin Sawrkar in a buapui mek thu a sawi bawk.

Hemi bakah hian National Health Mission (NHM) hnuaiah, Cancer leh natna benvawn dang-Lungna, BP sang, Zunthlum, Stroke te buaipuitu pawimawh tak National Programme for Prevention & Control of Cancer, Diabetes, Cardiovascular Diseases & Stroke(NPCDCS) kal tlangin Population Based NCD Screening (Universal NCD Screening kan tih bawk) chu kalpui mek a ni a. Hetah hian kum 30 chin chunglam zawng zawng chu Cancer chi 3-chhulhmawr Cancer, hnute Cancer, Ka chhung Cancer bakah, Zunthlum leh BP sang an vei leh vei loh en chhuah vek tum ani a, Hei hian a tum chu in sawisel miah lovin heng natna te hi a vei ruk theih a, an vei a nih chuan a rang thei ang bera hmuh chhuah a, taksa a khawih pawi hma a enkawlna pek vat ani tiin Heng hian Cancer hmuh chhuah har lutukte, Stroke leh Heart attack-te nasa takin a veng thei dawn ani a ti a. He kum 30 chin chunglam hriselna enchhuah vek hi Kolasib District ah pawh sub Centre 10 huam chhungah tih tan mek anih thu tarlangin Mipuite chu lo in entir ngei turin a chah bawk a ni.

Khuallian chuan "heti khawpa Cancer vei leh Heart attack, Stroke leh NCD natna vei kan tam avang hian, vei velo turin tan i la ang u" tiin kalkhawm Mipuite chu a fuih a. Cancer leh NCD natna dangte vei lo tur chuan kan nun danin a zir a ngai a- zuk leh hmuama fihlimte, ei leh in a fimkhurte , taksa insawizawi tamte a pawimawh tih mithiam ten an sawi thin chu,a taka zawmtu nih tum theuh turin a chah bawk a. Tin, Kan lo vei palh hlauh a nih pawhin hriat chhuah vat anih theih nan, in entir uar bawk a, Hriselna ngai pawimawh a nundan hrisel nei mi, "Healthy lifestyle" ngaisang a zawm tlat tum mi ni theuh turin kalkhawm mipuite a sawm ani.

Cancer leh NCD chungchang ah hian Mipui te leh tlawmngai pawl hrang hrang te, Kohhran leh Sorkar Department hrang hrangte, Media te pawhin kan hmazawn theuhah tih theih kan nei tih hria a, tan la thar theuh turin a ngen a, Cancer leh NCD Screening Mela hlawhtling taka nei turin duhsakna a hlan a ni.

He hunah hian Khual zahawm Pi Lal Riliani, President, Indian Society on Tobacco and Health pawhin thu sawiin Mizote chu ei leh in bakah zuk leh hmuam lamah kan in uluk a ngaih thu a tarlang a, Hnam hrisel zawk kanlo nitheih nan Hnam rimchhia a min siamtu zuk leh hmuam chu kan kalsan a hun tawh a ni a ti bawk. Hemi bakah hian in entir kan uar a ngai a ni tiin Cancer emaw natna dang kan vei a nih pawhin hma taka hmuchhuah (Early Detection) a nih chuan enkawl dam theih a nih thu sawiin Pathianin nunna hlu tak min pek chu uluk taka vawng turin kalkhawm te a chah a ni.

He hunah hian Cricketer lar tak ni thin Cancer natna hnehtu Pu Arun Lal bakah Miss Mizoram 2018 T.Ramthanmawii; Femina Miss India Mizoram 2018 Lily Darnei; Footballer Jeje Lalpekhlua leh Doctor ten Cancer leh NCD natna dangte laka fihlim turin nunphung hrisel (Healthy Lifestyle) , zuk leh hmuama fihlim, ei leh in a fimkhur  leh taksa insawizawi tam chungchangah te thusawina hun leh zirtirna hun an nei bawk a ni.

Cancer leh ncd screening mela hi Ministry of DONER bultum niin Mizoram Sawrkar Health Department, Swasth Uttar Purv, Public Health Foundation of India leh National Health Mission Mizoram te thawh hona a huaihawt a ni a, Mizoram District zawng zawngah kalpui tur niin he hunah hian Doctor thahnem tak thutchilhna hnuaiah Mipui tamtak (500 chuang) a thlawnin an in entir a, Damdawi pawh a thlawna sem nghal a ni.

Attachment

  • Loading attachment...