Vawiin chawhnu dar 2:00 khan Directorate of Forensic Science Laboratory, Mizoram-a DNA Laboratory chu Home Minister Pu R.Lalzirliana’n a hawng a, hemi rual hian Investigating Officer te puitu tur lehkhabu ‘Investigator’s Guide’ a tlangzarh nghal bawk.

Minister chuan hawnna thu sawiin India rama state 18 chauhvin an neih DNA Lab hawn a ni thei chu lawmawm tiin thawktute inpekna leh thawhrimna ah lawmthu a hrilh a. Pawikhawihna chhui nana misual hnuchhui nana DNA phai lama thawn vanga hun rei tak tak nghah a tul thin chu DNA Lab hawn thar chuan tibovin misual hnuchhui pawh a awlsam phah dawn hle a ni, a ti. Khawvel ram changkang zawk te neih ang kan nei ve ta chu Mizoram tan mel lung pawimawh tak a tlin thu a sawi lang bawk. National Human Rights Commission duh dan anga taka Forensic Science Laboratory Directorate puitlinga siam a ni ta chu Sawrkarin a ngaihpawimawh vang a ni tiin chu chuan Sawrkar rintlak a nih zia a tarlang a ni, a ti bawk. Forensic Science-a thawktu te chu Sawrkar duhsak tlaka ram tan thahnemngai taka thawk chhunzawm zel turin a fuih bawk a ni.

He hun hmanpuitu Environment & Forests Minister Pu Lalrinmawia Ralte pawhin thu sawiin Forensic Science Directorate a lo changtlung chho zel leh DNA Lab hawn a ni thei chu a lawmpui thu a sawi a, Mizoram Sawrkar leh State tan hmasawnna chhuanawm tak a ni, a ti.

DNA Lab hawnna inkhawm hi FSL Director Pu H.Sangchungnunga’n a kaihruai a, rorelna dik a awm theih nan police, judiciary leh forensic an awm a tul thu sawiin Forensic Science changtlun nan chak taka hma lak sak tu Mizoram Sawrkar, Home Minister leh Police Department te chungah lawmthu a sawi.

Mizoram Forensic Science Laboratory hi kum 2000 khan Sawrkarin a din a, Police Department hnuaiah hun engemawchen a awm hnuin nikum March 2015 atang khan Directorate puitling ah hlankai a ni a, tunah hian mithiam, Forensic Expert 14 ten department hrang hrang 7 ah inthenin hna an thawk a ni. Kum 2015 chhung khan pawikhawihna hmun (crime scene) 110 enfiahin, Case hrang hrang 1060 leh chumi-in a ken tel Exhibits 5256 an exam a, chung Case te chu a tul ang zelin Court ah an dinpui leh thin. A pumpui thu-ah tun thleng hian Crime Scene 1165 enfiah niin Case 6694 exam tawh a ni a, Court summon 1389 neih a ni a, finger prints 5500 computerised tawh a ni bawk.

DNA Profiling hi mitthi leh minung pawh ‘Tunge a nih?’ tih finfiahna atana khawvelin rintlak bera a pawm a ni a. Chuvangin he DNA Profiling hi pawikhawihtu dik tak manchhuahna kawngah leh pawisawilo humhimna atan a tangkai hle dawn a ni. DNA hi mihring pianphung leh zia duangtu, nu leh pa atanga inzata kan rochun a nih avangin hnuchhuina piah lamah, fa inchuh leh naute pa/nu-a inpuh thubuaiah pawh hmanraw tha bera ngaih leh hman a ni.

Investigator’s Guide lehkhabu hi Investigating Officer te hman tura buatsaih niin Police Station hrang hrangah sem a ni dawn a. He lehkhabu ah hian I.O. te tana hriat tur kimchang, Laboratory-a exam tur, physical evidence lak khawm dan leh buatsaih dan bakah a thawnna form thlengin tarlan a ni a, India rama Forensic Science Laboratory hrang hrang leh an address tarlan a ni bawk.

Mizoram FSL official website forensic.mizoram.gov.in ah hian FSL thiltum leh kalphungte, a dinhmun leh hmasawnna te tarlan a ni a. Mipui nawlpui tana hriat tur tarlan a nih rualin India ram hmun danga la awm ngai lo Case I.O. leh Police Officer leh Excise Officer ten Laboratory-a an Case thawn dinhmun chhuizui theihna dah a ni a, FSL-a Form chi hrang hrang hman mek te download mai theihin a awm bawk. An website hian Mizorama sawrkar department hrang hrang website siam 144 zingah website tha ber dawttu lawmman pahnihna a lo dawng tawh nghe nghe a ni.

DNA Lab hawnna ah hian DGP Pu Thianghlima Pachuau chuan FSL website siam changtlun a hawng bawk a, Police hotu lian Pu Zorammawia, IGP, Pu L.T.Hrangchal, DIG Northern Range, Pu Lalbiakzama, Addl. Secretary leh AMC Councillor pahnih Pi R.Zomuanpuii leh Pi K.Lalhmingliani ten an hmanpui bawk a ni.