India Independence Day  vawi 65-na chu India rampumah lawm anih rualin Mizoramah pawh a lawmna ropui ber Aizawlah vawiin khan A.R.Lammualah neih a ni a; Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan Hnam Puanzar pawt pharhin Parade Contingents te Chibai a chhanglet a ni.

Chief Minister chuan lawmna thuchah a sawiah Mizoram mipuite chu chibai bukin, India in zalenna a neih theih nana ram hruaitu ropui tak tak Hnam Pa Mahatma Gandhi te,Nehru te,  Sardar Patel te leh  leh  martar tam tak inpekna te vawiinah kan hre reng a ni a ti a.India rama hnam leh sakhua leh tawng hrang hrang hmang ten Danpui rorelna khat hnuaiah dikna, zalenna,intluktlanna leh inunauna min pein, India khua leh tui nihna neia thlamuang taka cheng turin dikna leh chanvo min siam sak a ni a ti.Independence Day hi Mizo mipui ten kan hlutsak a kan ngaihpawimawh a tul hle a ni a ti.

India in zalenna a neih hnu ah kawng tinrenga hmasawnna a neih te tarlangin Chief Minister chuan ei leh bar ah te, industry leh Information Technology ah te nasa takin hma a sawn a ni tiin, zirna tih hmasawnte, thiamna tihpunte, miretheite tana chenna tur siam sakte leh mipui vantlang hriselna tha neih hi sorkar ngaih pawimawh a nih thu a sawi a.India chu khawvelah economy thang chak berte zinga mi a ni tiin, sum leh pai dinhmun pawh a thang nasa hle a ni a ti. Hengte avang hian India ram chuan a zalen hnuah khawvel hriat a hlawh chak hle a, hmalam hun eng tak a nei mek zel a ni a ti. India hmarchhak mi ten kum hnih kalta chhunga inkalpawhna kawngpui leh rel inthlun zawmna tha zawkte, zirna changtlung zawkte avangin India ram hmun dangte nen kan inpawh phah hle a, hmalam hun beisei awm tak kan hmachhawn mek a ni a ti.

Chief Minister chuan sorkar tha leh rintlak, dik leh fel nei turin theihtawp chhuah reng anih thu sawiin, ram leh mipui vemhim chu a ngaih pawimawh berte zinga mi a ni a ti a. Hemi atan hian Crime and Criminal Tracking and Network System chu kalpui mek a ni a ti a.Kum kalta chhunga dan leh thupek bawhchhiatna lian tham a awmlo chu thil lawmawm tak a ni a ti a.Kum 1986 June ni 30 a Mizoram Peace Accord ziah atanga Mizoramin Remna leh Muanna a neih kum 25 na kan hmang thei hi, a humhim zelna kawngah Mizo zawng zawngin mawh kan phur a ni a ti. Pu Hawla chuan hmasawnna leh ralmuanna hi inthlunzawm anih avangin kan ram hmasawnna tur chu kan ralmuanna ah a innghat tlat a ni a ti. Tunah hian state hmasawn chak tur bikte zingah dah kan ni a, hei hi a taka thleng tur chuan kan zavaia tanrual a tul dawn a ni a ti a.India rama state ralmuang ber ni chhunzawm zel turin mi zawng zawng tawiawmna a ngen a ni.

Mizoramin ei leh bara kan intodelh theih nan leh mirethei dawmkanga, tlangram loneih bansan a nih theih nan sorkar chuan hmachhawp lian ber NLUP a kalpui mek thu Chief Minister chuan a sawi a. Mizoram hmasawnna bulpui chu agriculture leh a kaihhnawih eizawnna peng hrang hrangte anih avangin sorkar chu loneimi te leh kuthnathawktute chu ngaihpawimawh hmasak berah dahin, an tan kawng hrang hrangah hma lak anih thu a tarlang a. Tharchhuah an neihte chu a hralhna tur market thlenga ngaihtuah sak an nih thu a sawilang a. Heng atana pawimawh tur Zokhawthara Composite Land Custom Station Building hawn mai theih  anih thute, sumdawnna lian zawk a awm theih nan Tidim leh Falam kal tlanga Rih-Kalemyo kawngpui siam tha tura ruahmenna siam mek anih bakah Tlabungah Trade Facilitation Centre sak mek anih thu a sawi bawk a ni.

Ram hmasawn tur leh mipuite changkang tur chuan zirna tha neih a pawimawh hmasa a ni tiin, Pu Lal Thanhawla chuan hemi atana Education Reforms Commission pawh din alo nih tawh thu a sawi a. Kum 2010-2011 chhungin SSA hnuaiah naupang 2,01,306 hnenah a thlawna zirlaibu pek a nih thu leh computer zirna centre 195 ah naupang 25,924 te chu computer zirtir an nih thu a sawi a.Rashtriya Madhyamik Shiksha Abhiyan(RMSA) hnuaiah secondary education zirna hmunhma cheithat na tur ruahmanna lian tham tak sorkarin a kalpui mek bawk a ni a ti a.Hengte bakah hian National Institute of Technology Mizoram ngeiah July ni 21 atang khan class tan anih thu sawi bawkin, Indian Institute of Mass Communication Mizoram pawhin August ni 8 atang khan neih tan anih bawk thu a tarlang a ni. Naupangte ten awmze neia zirna an neih theih nan leh sikul kal ti chakawm turin Continuous and Comprehensive Evaluation(CCE) hmanga zirna kalpui tan a ni a ti.Chutiangin thingtlang mi ten hriselna tha zawk an neih theihna turin National Rural Health Mission pawh tangkai taka kalpui zel anih thu a sawilang bawk ani.

Thalaite hmakhua hriain Sorkar chuan talent an neihte cho chhuahna kawngah naupangte chu an tet lai atanga training chhoh chu thil tul anih avangin ‘Catch them Young’ policy chu hlawhtling taka kal chhoh pui mek a ni a ti a. Thalaite rualawhna tihpuitlinna kawng khatah tuna kan awm mekna hi phul lema phah a ni a.Thenzawlah leh Rajiv Gandhi Stadium-ah te pawh phah tura hma la mek zel a ni Chief Minister chuan a ti a.Nghakhlel taka kan lo thlir, NCC Air Wing pawh hawn anih tawh thu leh college leh school hrang hrangah cadet 750 lai training tura in ziak lut an awm tawh thu a sawilang bawk a.Sipaia tan a awlsam theih nan Chhingchhipah Sainik School din mai theih anih thu a sawi bawk a ni.

Inkalpawhna kawngpui siam chungchangah World Bank sum cheng vaibelchhe 541.36 hmanga Mizoram State Road Project hna chu thawh zawh mek anih thu Pu Hawla chuan a sawilang bawk a.Kaladan Multi Modal Transport project hnuaia Lawngtlai leh Myanmar inkar kawngpui km 100 a thui chu central sorkar sum cheng vaibelchhe 575.69 hmanga thawh tan mek anih thu sawi bawkin, PMGSY hnuaiah cheng nuai 10,000 senga thingtlang khaw 45 thlun zawm anih thu leh nakumah cheng nuai 22,220 senga khaw 35 dang thlun tur anih thu a swi bawk a ni.Heng bakah Mizoram State Transport hmanga hmun kilkhawr zawkte chhun pawh mek zel anih thu sawi bawkin, State Level Task Force on National Railway Project enkawlna hnuaiah Mizorama rel kawng siam tur chu kalpui mek a ni a ti a.Lui hmanga inkalpawhna siam tum chungchang pawh bawhzui mek anih thu sawiin, Lengpui Airport a khawchhiat lai pawha thlawhna a tum theih nan Instrument Landing System (ILS)pawh peih fel anih thu Chief Minister chuan a sawilang bawk a ni.

Ram hmasawn nana a hnukpui ber Power supply chungchangah Chief Minister chuan 60 MW pe chhuak thei tur Tuirial Hydel Project chu hna tharthawh leh mek anih thu leh Serlui B 12 MW pechhuak thei tur te kalpui mek anih thu a sawi a.Power 210 MW pechhuak thei tur Tuivai Hydel Project chu Public Private Partnership(PPP) anga kalpui tura tender koh a ni tawh a ni a ti a.Chhimtuipui Hydel Project 460 MW pe thei tur pawh NTPC in an thawh tan mek thu a sawilang bawk a. RGGVY hnuaiah thingtlang khaw 137 tih eng tura hmalak mek anih thu a sawi bawk.Tui mamawh chungchangah Chief Minister chuan thal lai pawha tui khamkhawp kan neih theih nan Baba Atomic Research Centre,Mumbai nen kan tuikhur leh leihnuai tui hna kang chat tawhte tinung thar leh turin hmalak mek a ni a ti bawk.

Sorkar inrelbawlna felfai nei turin sum lama inenkawlna tha a pawimawh hmasa tih hriain sorkar chuan dan pawimawh tak tak siam anih thu Chief Minister chuan a sawi a. Mipui tana eitur buhfai pawh harsatna tam tak karah sorkar chuan khaihlak awm lovin mipui hnenah buhfai a sem reng a ni a ti a. Hnam hnufual leh chaklo zawkte chawikan leh humhalh hi India Danpuiin a phut angin Autonomous District Council te pawh sorkarin a ngaihthah lo a ni a ti a. Mihringte thunun phak loh Chhiatrupna thleng thut thei lakah chet lak thuai anih theih nan UNDP hnuaiah district emergency operationa centres dah anih thu sawilangin, Disaster Risk Reduction Programme pawh kalpui tan anih tawh thu a sawi a. Hengte bakah hian Sorkar hmalakna dang tam tak a sawi bawk ani.

Chief Minister chuan hmasawnna programmte hi awmze neiin sorkar chuan a kalpui zel dawn a ni tiin,a tul chuan kalphung pawh her danglam theih a ni a ti. A sorkarah chuan hlemhletna in hmun a nei lova, sorkar hnathawk te chu mipui rawngbawltu an ni tih inhriain hna an thawk tur a ni a ti a, mipui lakah mawh an phur a ni tih an inhre tur a ni a ti.

Chief Minister chuan India khua leh tui dik tak kan nih angin, hnamze hrang hrang kan nih anga kan inpumkhatna hi kan chakna leh zalenna min petu ani tih hriain, tuma tihchhiat kan phal tur a nilo a ti. Mi zawng zawng tangruala Mizoram leh India tan i thawk zel ang u tiin mipuite chu a sawm a ni.

Khuallian Chief Minister hian Independence Day denchhena lawmman hrang hrang dawngtute hnenah lawmman a hlan a.Chungte chu : India President Award for Police Medal for Meritorious Service Award, PC Lalchhuanawma,AIG-I, PHQ,Aizawl, L.R.Dingliana Sailo, Principal, PTC Thenzawl leh Lalzuimawia,Inspector,1st Bn MAP te hnenah, Fire Service Medal for Meritorious chu Lalremmawia,Station Officer,Fire Service,Aizawl hnenah; State Award to Meritorious and Outsatanding Teachers lawmman Pu Lalhmingmawia Ralte, Lecturer, Govt.  Republic Higher Secondary School, Pu C.Saihmingliana, Headmaster, Govt PK Middle School,Lunglei leh Pi F.Lalramliani, Headmistress, Dawrpui Model Primary School, Aizawl te hnenah leh Governor’s Gold Medal mi 3, ARV Pillai,Inspector,OC Vairengte, TC Lalropianga,S.I. Champhai DEF leh K.Rochhunga, LFM, Fire Service, Hqrs,Aizawl te bakah ABCI mi rukbo chhanchhuaktu Special Operation Team Police mi 15 te hnenah a hlan bawk a.

Parades Contingents 29 te zinga contingent hrang hrang ti tha pathumna thleng te hnenah lawmman a sek bawk a. Chung zingah chuan Armed Contingent atangin 1st 1st Bn MAP, 2nd 173 Bn BSF leh 3rd 3rd Bn MAP ; Unarmed zingah 1st. Govt Aizawl College NCC, 2nd. Govt Mizo High School NCC leh 3rd. Govt Republic HSS  leh School Contingentsah 1stHome Mission school, 2nd Brighter HSS leh 3rd. Govt Mizo HSS School te an ni.

Heng bakah hian Independence Day Basketball leh Volleyball Men & Women lawmman dawngtute hnenah Chief Minister hian lawmman a hlan bawk a ni.

Attachment

  • Loading attachment...