Election Commission of India chuan inthlan laia chanchin thar thehdarhtu (Media) te kaihhruaina hetiang hian a siam:-

Representation of the People Act, 1951 section 126 chuan constituency-a vote thlak hun tawp atanga chhiar leta darkar 48 atangin TV emaw hmanraw dang hmanga inthlan kaihnawih thil tarlan leh tihchhuah a khap tlat a ni.

He darkar 48 chhung hian Inthlan kaihhnawih thila vantlang inkhawm khap tlat a ni a, mi tumahin inthlan kaihnawih thil television-ah emaw cinema-ah emaw media dangah emaw mipui hmuh theih turin an phochhuak tur a ni lo. Hetiang thil hi vote thlakna hmun khawiah mah vote thlak zawh atanga chhiar leta darkar 48 chhungin chhuah phal a ni lo. He thupek kalha che chu kum hnih thleng lungin tan tir emaw lei chawi tir emaw, a pahniha hrem theih an ni.

Inthlan lai hian TV Channel-ah panel discussion/debate leh chanchinthar puanna programme tihchhuah kawngah he Section 126 dan bawhchhiaa inpuhna a thleng thin a. Section 126-na in “inthlan kaihnawih thil (election matter)”- a tih hian inthlan result nghawng thei thil zawng zawng a huam vek a ni. Election Commission chuan Section 126  hi khauh takin a kengkawh dawn a, thupek bawhchhia te chu he section-in hremna pek theih a sawi ang takin kalpui a ni ang.

Section 126A of Representation of People’s Act 1951 chuan vote thlak tan atanga vote thlak theih hun khar hnu darkar chanve chhungin Exit Poll huaihawt leh a result thehdarh a khap tlat bawk a. Commission chuan T.V/ Radio Channels leh Cable networks te chu an thil chhuah programme-ah party tan lam nei leh candidate duhsak bik nei anga lang thei ngaihdan leh thusawite, inthlan result nghawng thei thil engpawh he darkar 48 chhung hian tichhuak lo turin a phut tlat a ni.

Section 126 emaw Section 126A-in emaw a huam loh hun chhungah erawh chuan TV/Radio/Cable/FM channel tichhuaktu te chuan an thil tihchhuah tur reng rengah State/ District/ local authorities te hnenah a tul anga phalna la turin an dawr thei reng ang a, amaherawhchu Model Code of Conduct leh Ministry of Information and Broadcasting-in Cable Network (Regulation) Act hnuaia kalphung tur, hnam inunauna vawn etc. zulzuia a duan te an zawm tlat tur a ni. Election Commission-in paid news leh a kaihhnawih thila inkaihruaina ni 27th August, 2012-a a lo chhuah tawh te an zawm bawk tur a ni. Dan leh thupek leh boruak awm dan te thlir chungin a khawihtu Chief Electoral Officer/ District Election Officer chuan phalna a pe thin ang.

Inthlan laia media zawng zawng te zawm atan Press Council of India chuan heng kaihhruaina te hi a duang a ni:-

(i) Inthlan leh candidate te chungchanga report dik leh kimchang pek chhuah hi Press mawhphurhna a ni. Chanchinbu te chu inthlan campaign-na thianghlim lo ah inhnamhnawih lo tur leh candidate/party te chanchin uar uchuak taka ziak lo tura beisei an ni. Candidate intum tawk tak te hian media ngaihven an hlawh viau thin a, campaign chanchin an ziahnaah chanchinbu chuan candidate-in point pawimawh a sawite a hmaihsak tur a ni lo a, a khingpui beihna thu a chhuah tur a ni lo bawk.

(ii) Hnam leh chi intihbingna zawnga inthlan campaign chu election dan-in a khap tlat avangin sakhua, hnam, chi, tawng hrang inkara boruak tha lo siam thei thuchhuah lakah Press mi te chu an inthiarfihlim tur a ni.

(iii) Inthlannaa candidate dinhmun tichhe thei zawnga a mimal chanchin diklo tak leh sawichhe chiam zawnga ziak lo turin Press mi te chu an insum tur a ni a, finfiahna mumal awm lova candidate/party inpuhmawhna te an chhuah tur a ni lo bawk.

(iv) Press mite chuan candidate emaw party emaw phochhuah nan therhlo/sum/thilpek an la tur a ni lova, Candidate/Party atangin emaw, an aiawh hnen atang hlawkna leh thildang an dawng tur a ni lo bawk.

(v) Candidate/Party bik tana ziak uar turin Press mi te chu beisei an ni lo va, chutiang an lo ti a nih chuan lehlam candidate/party chhanletna an pawmsak ve ngei tur a ni.

(vi) Sawrkar sum senga rorel lai party/sawrkar hmalakna leh hlawhtlinna tarlanna advertisement reng reng Press mite chuan an pawm/chhuah tur a ni lo.

(vii) Election Commission/ Returning Officers emaw Chief Electoral Officer-in thupek leh inkaihhruaina a tihchhuah zawng zawngte Press mite chuan an zawm tur a ni.

Heng inkaihhruaina te hi media zawng zawng ten tha takin an zawm tur a ni.