Vawiin khan Aijal Club-ah Mizoram Finance Commission chu an Chairman Pu Vanhela Pachuau kaihhruainain stakeholder lian pahnih Aizawl Municipal Council leh Autonomous District Council pathum aiawh te leh sorkar mi pawimawh te an inrawnkhawm.

 

He hunah hian Mizoram Finance Commission Member Secretary Pu Lalthansanga’n sawifiah ngai tul hrang hrang a hrilhfiah a. Tualchhung inrelbawlna kengkawhtuten mahni hma zawna an mawhphurhna tha taka an hlen chhuah theihna tura State sorkar nena kum 2015 atanga 2020, kum 5 chhunga sum an insem dan tur a rawtna siam leh heng tualchhung inrelbawlna kengkawhtute hnenah eng mawhphurhna nge pek belh a nih ang tih rawtna te an siam dawn a ni. Mizoram Finance Commission Terms of Reference te chipchiar taka sawi hovin Commission-in state sorkar, Autonomous District Council, Aizawl Municipal Council leh Village Council te atanga data chi hrang hrang a lakhawm mek te an thlirho bawk. Inrawnkhawmna hi naktukah chhunzawm a ni ang.

 

Mizoram Finance Commission Terms of Reference te chu:-

 

(1) (i) Village Council (VC) te, Aizawl Municipal Council (AMC) leh Autonomous District Councils (ADCs) ten dan hnuai a mawhphurhna an neih mek te leh, Commission in mawhphurhna dang pek belh tura a rawt te tha taka an hlenchhuah theihna atana State Sorkarin chhiah chi hrang hrang a khawn khawm atanga pawisa a pek chhuah ve zat tur bithliah leh chutianga a pekchhuah pawisa tling khawm te chu Village Council te, Aizawl Municipal Council leh Autonomous District Councils ten an insem darh leh dan tur a tehfung hman tur a rawtna a siam.

 

(ii) VC, AMC leh ADCs te thuneihna hnuaiah chhiah khawn tur pek emaw chhiah khawn khawm sa pek tur a rawtna siam.

 

(iii) VC, AMC leh ADCs te hnena Mizoram Sorkar in tanpuina pawisa (grant-in-aid) a pek chhuah dan tur duan te.

 

(2). VC, AMC leh ADCs ten sum leh pai dinhmun tha zawk an neih theihna tura rawtna siam.

 

 2. A chunga rawtna a siam dawnah, Commission chuan a hnuaia mi te hi a ngaihtuah tel tur a ni ang:-

 

(i) Kum 2014-15 tawp a chhiah chi hrang hrang a lakkhawm theihzat tur innghahna a hmangin, ni 1 April, 2015 atanga tana kum nga (5) lo awm tur chhunga Mizoram Sorkar sum neih zat tur

 

(ii) State Sorkar-in loh-theih-loh a sum a hmanna tur, a bik takin ram in awpna (civil administration), dan leh thupek kenkawhna, leiba rulhna leh a dang te a hre tel tur a ni

 

(iii) XIII-FC rawtna anga Mizoram Sorkar sum leh pai dinhmun hrisel zawk a a awm theihna tura thil zawm ngei ngei ngai awmsa te a hre tel tur a ni.

 

(iv) Ni 1, April, 2015 atanga chhiar a kum 5 lo awm tur chhunga VC, AMC leh ADCs te hnenah eng mawhphurhna nge State Sorkar kut atanga la chhuakin an hnenah pek belh a nih ang tih ah rawtna a siam ang a; Sorkar hnuaia chung mawhphurhna thawk mektu Sorkar hnathawk te chu VC, AMC leh ADCs te hnuaia suan luh dan tur ah rawtna a siam tel ang.

 

(v) Tualchhung Sorkar ten sum leh pai hnianghnar zawk leh midang rinchhan lova an din theihna tur atana property tax an khawn ve theihna tur atana State Sorkar hmalakna tihchak dan tur.

 

(vi) Khuarel chhiatna tenau (leimin, etc) kan pumpelh theihna atan leh chutiang chhiatna kan tawk a nih pawh a khaw tin veng tin mahni a an kal theih dan tur ah rawtna a siam ang.

 

(vii) Kan ecology, environment leh sik leh sa kan hmasawnna mil a kan vawn that theihnan, veng/khaw tin ten mahni veng huam chhunga thing leh mau nungcha an humhalh theihna atana hmalak pui dan tur a ngaihtuah tel ang.

 

(viii) Mipui sum reng reng, hman a nih chhan ang taka rah tha tun aia a chhuah zual zawk theihnan veng tin khaw tin ten mit leh beng an lo chhit a, an lo venpui theihna tur remchang siam dan kawng ngaihtuah.