Vawiin khan AH & Vety Directorate officers te chuan Emergency meeting neiin, tun lai a Mexico leh a chhehvel ram a Swine Influenza leng mek chungchang an sawi ho. Swine Flu hrileng chungchangah hian khawvel ram hrang hrang te leh India sawrkar pawh a ralkhel hle a, State tinte pawh in ralring turin an duh thu an tarlang bawk. Tun dinhmunah hian Mexico, USA, Canada leh Spain ah te Swine Flu virus hi hmuh a ni tawh a, France, UK, Brazil, Israel, Australia leh New Zealand ah te rinhlelh case an nei mek a ni.

AH & Vety Officers te chuan thuchhuah siamin ‘Kum 1918 a Spanish flu leng avang a mi maktaduai tam tak an thih phahna Flu virus H1N1 leh tun tum a Swine Flu virus hi inang niin, Food and Agriculture Organisation pawh in he hrileng hi Stage -4 pandemic a ni, tiin mihring leh mihring in kaichhawn thei a nih avangin fimkhur a tul thu an chhuah nghe nghe’. Tin, kan vel ram a Bird Flu leng thin avangin Vawk lakluh pawh khap thin a ni a, tun dinhmunah hian chutiang khapna thupek a awm tak loh a vangin Mizprama vawk lakluh hi a tam hle a, chuvang in tun dinhmunah chuan ramdang atanga vawk lakluh hi khap thuai an duh thu an sawi lang bawk.

Swine Influenza hi natna tharlam leh lo thleng phut a ni lova, Vawk natna, thawkna dawt (Respiratory system) a thawk a ni. he natna vei 10% aia tlem mahin an thihpui thei. Hun rei tawh tak atanga hriat tawh a ni a, he natna thlen tu hi virus Orthomyxoviridae family ni in kan hriat lar tak Bird Flu virus nen family inang an ni. Vawk atanga mihringin an kai pawhin natna hlauhawm leh serious tak a thlen lem lo ni a hriat a ni. Amaherawhchu tunlaiin ram hrang hrang ah he natna hi mihring leh mihringah inkaichhawngin mi tam takin an thihpui mek a, khawvel ram hrang hrang te an ralkhel ta mek a ni.

He natna hrik hi ze nghet lo tak a ni a, vawk in Flu virus hrang hrang - mihring influenza virus leh Ar influenza virus leh vawk influenza virus te an hip luh in heng virus te hi inchawhpawlh (mix) in an insiam danglam ta thin a, chutianga insiam danglam virus chu vawk atanga mihring ah kaiin mihring leh mihring in awlsam takin an in kaichhawng ta nia hriat a ni. Tuna natna leng mek hi H1N1 strain hrang hrang, a bikin vawk leh mihringa cham reng, inchawhpawlh (reassortment) atang lo chhuak ni a hriat a ni. Hetianga vawk atanga natna hlauhawm tak insiam chhuak thei anih avang hian Myanmar leh Bangladesh atanga vawk kan lak luh thin pawh hi fimkhur a ngai takzet a ni.

He natna hrik hi boruak atangin awlsam taka hip luh a kai theih a ni a, vawk enkawl tu ten an kai awlsam bik a ni. Tin, mihringin a kai tawh chuan khuh, hahchhiau leh thawkchhuah boruak atangin rnidangin an kai thei a ni. Hei bakah hian natna hrik awmna thil khawih hnua ka, hnar leh mil te khawih atangin a kai theih bawk. Amaherawhchu vawksa leh vawksa atanga thil siam eiin he natna hi a kai theih loh tih hriat tur a ni.

Hritlang a intanin khawsik, khuh, hrawkna, taksa sil / na, luna, chau hluah hluah, kawthalo leh luak a tel thei bawk.

Anti-viral drug - Tamiflu (Oseltamivir), Relenza (Zanamivir) hi hman lar ber an ni. A venna vaccine rintlak hman mai tur ala awm rih lo.