H.Rohluna
Hon’ble Minister
Environment & Forest Department
 
World Forestry Day 2009 a lo thlen hian Zoram mipuite chibai ka buk a che u. World Forestry Day hi khawvel pumah March ni 21-ah hman a ni thin a. He ni hi mipuite hnena ramngaw, thing leh maute tangkaina leh humhalh a pawimawhzia inzirtirna atan hman a ni thin. World Forestry Day hi European Confederation of Agriculture General Assembly vawt 23-na, kum 1971 a hman anih khan a rawn irhchhuak tan a. Chumi kum tawp lamah United Nations Food and Agriculture Organisation chuan a hun leh ni ruat felin khawvel ramtina chengte’n ramngaw hausakna humhalh pawimawhzia an hriatthar lehna ni atan khawvel pumah March ni 21 apianga hman tur a lo ti ta a ni. 

Khawvel pumah chak taka mihringin pun lam kan pan laiin kan nitin mamawhte pawh alo pung ve zel a, hemi avang hian kan khawsakna atana mamawh tinreng min petu kan ramngaw leh a hausakna te chu nasa taka tihchereu a ni zel lo thei lo. Kum 1978-a World Bank-in a chhut dan phei chuan khawvel ram thang meka ramngaw te hi Lo neihna atan leh kawng danga mihringin kan tihchereu chakzia chhut-in theihtawpa thingphun hna thawh anih loh chuan kum 60 lek chhungin a chereu zo vek dawn a ni an ti a. Hei hian tan lak a tulzia a tichiang hie awm e.

Kum 2005-a Forest Survey of India-in a report danin, Mizoramah hian ramngaw leh hnim hringin a khuh zau zawng chu Sq. km. 18,684 a ni a, chu chu kan state zau zawng za zela 88.63 lai a ni. Amaherawhchu, ramngaw tia vuah tlak, ngaw tha hmun tak tak erawh chu kan hriat theuh angin a zim tawh hle a, sq. kilometer 122 chauh a ni.

Ramngaw, thing leh maute hian malsawmna chhiar sen loh min pe a - boruak thianghlim, thingzai te, thingtuah tur te, ranchaw te, lei tha te, theirah te, damdawi chi hrang hrang leh tui thianghlim kan hmuhna hnar a ni a, heng hi an hlutna chhiar sen a ni lo. Tin, ramngaw leh thingphun atang te, ramngaw hnephnawl dangte atangin mimal leh sorkarin sum tam tak kan hai lut mek bawk a ni. Khawvel hmasawnna hrang hrangte pawh hi ramngaw hausakna atanga kan zirchhuah a ni.

Mizoram hi India rama ziak leh chhiar thiam tamna pawl kan nih mek lai hian ramngaw, thing leh mau leh, a chhunga cheng nungchate humhalh kawngah erawh chuan chak zawka ke kan pen ala tul hle mai. Kum hmasa lama mautam avanga mau thi rawp tawh tam vang leh, khaw ro luat avanga kumina ramkang a tam em em mai hi a pawi hle a, ramngaw tichereuvin nungcha tam tak a tihhlum bakah nunna hlu tak kan chan phah hial hi a pawi takzet a, nunna chan chhungte kan tuarpui takzet a ni. Ramkang thelhna lama nunna chante phei chu ram leh hnam chhantuah kan ngai a ni. Chuvangin, vawiin World Forestry Day vawi 38-na a lo thlen hian Pathianin kan tana tangkai tur leh thiam taka enkawl zui tura min pek, kan ramngaw hausakna tinreng leh a chhunga cheng nungchate humhalh kawnga theihtawp chhuah theuh turin Zoram mipuite ka sawm a che u.

Ka lawm e.