Thian duhtak te u,

Vawiin India Independence Day vawi 78-na lawm tura lokal te leh Mamit District mipui zawng zawngte chibai ka buk a che u.

Mipuite duhthusam leh beisei, mitin intluktlanna, zalenna, inunauna leh inpumkhatna awm tirtu, India ramin zalenna a neih theihna tura kan ram hruaitu hmasate kha hre rengin zahna chibai i buk ang u.

Sorkar thar hian State puma hma kan sawn zel theih nan theihtawpin hma a la mek zel a. Chung zingah chuan Sawrkar kum thar 2024-25 Budget atan cheng vaibelchhe 200 chu ‘Bana Kaih’ (Handholding policy) hnuaiah kut hnathawktute pualin dah a ni a. He Bana Kaih hmalakna hi kut hnathawktute, mahni kutkawiha ei zawngte leh small scale industry-te’n hma thar an lak theih nana an sum mamawh phuhruk tura ruahman a ni. Mipui zingah leh a bik takin Agriculture leh Industry-a eizawngte tan hamthatna tam ber an chan theih nan he policy hi sawrkar laipui hma lakna kal mekte nen thlun zawm theih dan tur te en zui a ni bawk ang.

Sawrkar inrelbawlna kawng hrang hrangah inrenchem kalpui a ni a. State sum leh pai neihte daihzai leh tangkai taka hman chu Sawrkarin a ngai pawimawh hle a. Hemi chungchangah hian Resource Mobilization Department chu tih tawp niin Resource Mobilization Committee din a ni a. He Committee hian State-in sum leh pai leh hmanrua (resources) a neih ang angte tangkai leh daihzai thei ang bera hman a nih theih nan hma lak dan tur leh ruahmanna te a siam dawn a ni.

Tin, Officer thenkhatin an mimal hna thawk tura office staff-te an lo chhawr thin chu tih tawp a ni a. Hemi kaihhnawihah hian sawrkar order khauh tak chhuah tawh a ni a, dan lo anga aikal lak te pawh tih tawp a nih zel theih nan Sorkar thar hian chak takin hma a la mek a ni.

Hmasawnna hi banpui pathum – inrelbawlna tha, langtlang leh thuneihna insem zaiah a innghat a. Hmasawnna ruhrel din hna thawhte chu chik taka thlithlai zui thin a ni ang. Hnathawh pawimawh zual bik en zui turin Project Monitoring Committee din a ni dawn a. He Committee hi huam zau takin, pawl hrang hrang leh khawtlang hruaitute huam tela din tum a ni.

India ramin kawng hrang hranga hma a sawn mek rualin kan District pawhin hmasawnna hmel thar kan hmu mek zel a. Hmasawnna kawnga ke pen zel tura ruahmanna pawh Department hrang hrangte’n chak taka kalpui zelin hun thar kan chuangkai mek zel tih mipuite pawhin a takin kan hmu theiin a rinawm.

He hun pawimawh takah hian Sawrkarin Mamit District chhunga hmasawnna hna a thawh leh a hmathlir hrang hrangte han tarlang ila:

1. Deputy Commissioner Office atanga enkawl Aspirational District Programme (ADP) kaltlangin Mamit District-ah hmasawnna kawng lian tak tak panga (5) – Health & Nutrition, Education, Agriculture & Water Resources, Basic Infrastructure leh Financial Inclusion & Skill Development hnuaiah te kalpui a ni a. He Programme hnuaiah hian Mamit District chu a ti tha pawl kan nih thin avangin cheng Vaibelchhe sawm leh pakua (Rs. 19 crore) man hu project te kan dawng tawh a ni.

Heng zingah hian:

1) Anganwadi Centres Sawmthum (30) sak nan leh Anganwadi Centres sawmli leh panga (45) tih changtlun nan cheng Vaibelchhe thum (Rs. 3 crore) hman a ni a.

2) Health & Wellness Centres leh Health Care Services lama Mamit District mamawh hrang hrang phuhruk nan cheng Vaibelchhe sarih (Rs. 7 crore) hman a ni bawk.

3) Govt. Mamit College e-library siam nan te, solar back up leh internet connection neihna kawnga hmalak nante, DEO hnuaia Teachers’ Hostel-cum-Quarters sak nan te Cheng Vaibelchhe khat leh nuai sawmriat leh pahnih (Rs. 1.82 crore) hman ni tawh bawk.

4) Greater Water Mamit Supply Scheme leh Mamit chhunga tuihna te humhalh nan cheng Vaibelchhe khat leh nuai sawmriat pakua (Rs. 1.89 crore) hman a ni a.

5) West Mualthuam atanga Sotapa kawng siam nan cheng Vaibelchhe hnih (2 crore) hman a ni a. Tin, Mamit district chhunga Common Service Centre (CSC) hrang hrangte tih changtlun nan cheng Vaibelchhe khat (Rs. 1 crore) bakah Kuhva sawngbawlna hmun siam nan cheng Nuai kua (Rs. 9 Lakhs) hman niin Mini Sadbhav Mandap 4 (Bawngva, Vawngawnzo, Chippui-II leh Marpara North-ah) sak nan cheng Vaibelchhe hnih (2 crore) hman a ni bawk.

6) Mamit chhunga kut hnathawktute chhawmdawl nan cheng nuai sawmhnih (Rs. 20 Lakhs) hman a ni tawh bawk a ni.

7) Kum 2023 - 2024 chhung hian State Disaster Relief Fund cheng nuai sawmkua pasarih singkhat sangsarih zahnih sawmkua leh pasarih (Rs.97,17,297/-) chu chhiatna hrang hrang tuartu chhungkaw Zathum Sawmriat leh Paruk (386) hnenah pek chhuah a ni.

State Disaster Mitigation Fund atangin khuarel chhiatna thleng palh thei laka invenna awmze nei taka kalpui reng a ni a. Khaw tina Village Disaster Management Committee (VDMC) te hemi kawngah hian an tangkaiin an thawhhlawk hle a, a lawmawm em em a ni.

2. Ram  leh   khawtlang   himna   hi   sawrkar  mawhphurhna   pawimawh hmasa ber te zinga mi a ni a. Harsatna tam tak karah kan District Police te venhimna kawngah theihtawp an chhuah reng a, kan chhuang hle a ni.

MAMIT DEF hnuaiah dan bawhchhiaa puh te man leh thubuai siamsak leh dan phal loh thil ruihhlo leh a kaihhnawih man kawngah te chak taka hma lak a ni a. Ramri depa awm kan nih angin BSF te nen tangkawpin Border Patrolling ngawrh taka kal pui thin a ni. 4th IR Battalion hnuaiah Border Out Post 3 - Chuhvel, Thinghlun leh Meidili- ah te sak a ni.

3. Excise & Narcotics Department hmalaknain Mamit leh a chhehvel hmun hrang hrangah Zu leh Drugs tih rem tumin ngawrh taka hma lak mek zel a ni a. Sawrkar hian Ruihhlo Do kawngah theihpatawp chhuah zel a tum a, chumi atan chuan vawiinah pawh hian khawtlang leh kohhran hruaitu te leh mipui zawng zawng thawhho puiah kan sawm nawn leh che u a ni.

4. Public Works Department hnuaiah Mamit Division hian kawng, Kilometre zahnih sawmsarih pathum leh point pariat bial (273.80 Kms) a thui a enkawl mek a. NABARD hnuaiah Kilometer sawmriat (80.00 Km) a thui, ‘Strengthening & Improvement of W. Phaileng to Marpara’ hna chu March, 2023 khan thawh tan niin a hun taka zawh a nih theih nan chak taka hma lak mek a ni. SASCI hnuaiah ‘Construction of Road from Parvatui to Zopui’, kilometer ruk (6) a thui chu thawh mek a ni bawk a. Heng bakah hian ‘Construction of Link road Tuirum to Khanthuam’ te, ‘Construction of Link road Tuirum-Daifim- Nghalchawm, Damdiai-Damansora’ te, ‘Improvement of Road and Infrastructure at District Headquarters, Mamit’ te chu thawh mek a ni bawk.

PMGSY hnuaiah Construction & Maintenance of Phuldungsei to Parvatui Road leh Construction & Maintenance of Tuipuibari to Andermanik road te chu thawh zawh tawh niin Construction & Maintenance of Andermanik to N.Belkhai road ch thawh mek a ni a, thawh zawh thuai beisei a ni.

5. Food, Civil Supply & Consumer Affairs Department hnuaiah NABARD Warehousing Fund kaltlangin buhfai dahna tur Godown leh Staff Quarters, Kanhmun, Zawlnuam, Phuldungsei leh Marpara-ah te sak mek an ni. PMUY Scheme hnuaiah mi sangnga zanga sawmsarih leh pakua (5,579) te hnenah a thlawnin Gas Connection pek an ni bawk.

6. Economics & Statistics Department hnuaiah Mamit District chhungah April 2023 atanga March 2024 inkarah Birth Certificate 329 leh Death Certificate 20 pek chhuah a ni a. Dawr leh In thlan bik atangin Cosumer Price Index Data leh In luah man Rate hi thla tinin lak khawm thin a ni a. Meteorological Data te, khaw lum leh vawh zawng te, boruak hnawn dan te, thli thawt chak zawng te leh ruahtui tla zat te uluk taka chhinchhiah thin a ni bawk.

7. Education Department hnuaiah kumin 2024 HSLC Exam-ah kan district chhung atangin High School Panga (5) ten 100% result an nei a, HSSLC Exam-ah Higher Secondary School Pahnih (2) ten 100% result an nei a ni.

Mamit District-ah hian naupang school kal lo (Out of School children) 279 an awm mek a. Heng naupangte hian Residential Special Training Centre (RSTC) leh Non-Residential Special Training Centre (NRSTC) ah te School pangngai an zawm leh theih nan enkawl mek an ni.

Samagra Shiksha hnuaiah School thar 8 hawn a ni a. Free Text Book (FTB) programme hnuaiah kumin Session-ah hian Mamit District tan zirlaibu singnga sangthum zasarih sawmriat leh panga (53,785) dawn tawh a ni a. Heng hi naupang hnenah sem chhuah tawh a ni. Tin, rualbanlo naupang 386-te hnenah tanpuina pawisa faiin pek a ni bawk.

Mamit District chhungah kum 2023 atanga 2024 chhungin ICT Center 9 hawn thar niin, Infrastructure an mamawh ang pawh pek vek an ni.

Vidyanjali hmalakna chak zawka a kal theih nan, Samagra Shiksha leh Sub Hqrs Y.M.A, Mamit te chuan thawhhona thuthlung (MOU) an ziak a. 

Tunah hian Mamit District chhunga Y.M.A Branch hrang hrangah chak takin hmalakna hi kalpui mek a ni.

8. Government Mamit College ah e-library tih changtlunna turin cheng nuai sawmthum pahnih (Rs. 32 lakhs) hmuh a ni a. First Installment cheng nuai sawm pasarih (Rs. 17 lakhs) chu pek chhuah tawh niin hna hi thawh mek a ni.

PM-USHA hnuaia component pakhat ‘Gender Inclusion and Equity Initiatives’ hnuaiah Mamit District-a college pahnih, Govt. Mamit College leh Govt. Zawlnuam College te chu tanpuina dawng tura thlan an ni a. College pahnih te thuam that hna chu tan thuai beisei a ni.

9. DIET, Mamit hnuaiah Pre-Service Training lai 88 an awm mek a. NEP 2020 in Professional Development for Teachers Programme kalpui tura a tih angin kumin January, 2024 atanga June, 2024 thlengin programme hrang hrang te kalpui a ni.

DIET of Excellence/Centre of Excellence nikum lama cheng vaibelchhe sawmpanga (RS. 15 crore) proposal Central a submit chu PAB (Programme Approval Board) chuan cheng vaibelchhe kua nuaithum leh singhnih (Rs 9.32 crore) a rawn pawm fel tawh bawk a ni.

10. MGNREGS hnuaiah kum 2024 – 2025 ah hian chhung tin tan ni 100 inhlawhna siam ngei tum a ni a. Tunah hian chhungkua singhnih zaruk sawm leh pahnih (20612) tan ni 36 inhlawhna siam tawh a ni.

PMAY ‘Grameen’ hnuaiah kum 2023 atanga August 2024 thleng hian chhungkua 600 ten tanpuina an dawng tawh a. Hei bakah hian 2023 – 2024 atan chhungkua 1413 thlan fel tawh te chu 1st Installment pek tawh an ni.

Mizoram State Rural Livelihoods Mission (MzSRLM) hnuaiah RD Block 4 ah te hian Self Help Group (SHG) 1227 enkawl mek an ni a. MzSRLM hnuaiah hian thingtlang thalai kum 18 atanga kum 35 inkar tan a thlawnin Skill Training buatsaih thin a ni.

11. SIRD&PR hnuaiah kum 2023 atanga 2024 chhung hian Mamit District ah W.Phaileng RD Block-te tan LSDG Theme-2 (Healthy Village), Kawrtethawveng RD Block-te tan LSDG Theme-5 (Clean & Green Village) leh Mamit District Village Council Member-te tan Online Training: PRI-SHG Convergence, Own Source Revenue leh Gram Panchayat Development Plan & Panchayat Development Index topic te hmangin training pek an ni.

12. Mamit Forest Division hnuaiah Natural Gas Pipeline (Panisagar to Aizawl) Sectionalizing Valve (SV-5) phum hnathawh nan Indradhanush Gas Grid Limited (IGGL) hnenah Final Approval pek a ni a. Chumi atan chuan, EF&CC, Mamit Forest Division chuan approved alignment chhungah boundary pillar phun te, thingkih ngai senghawi hna te chu chak takin a thawk mek a ni.

CAMPA hnuaiah Agriculture and Natural Resources plantation hectare 90 atan Nursery hna leh tul hmasa dang te thawh a ni a. Ramsa ten lo leh huan an tih chhiat sak leh ramsa avanga hliam tuar mi 25 te hnenah ex-gratia cheng nuaihnih singthum sangkua zathum sawmkua leh panga (Rs. 2,39,395) sem chhuah a ni bawk.

13. Power & Electricity Department, Mamit Division hnuaiah North Eastern Council (NEC) atanga tanpuina hmanga thawh mek, ‘Bairabi to W.Phaileng via Mamit 132kv line’ siam hna chu 95% thawh zawh tawh niin, ‘Mamit 132kV Sub-station’ thar siam mek pawh hun reilote- ah commission theih beisei a ni. 33kV Sub-station siam hna Marpara ah thawh mek a ni a, hna hi 50% thawh zawh tawh a ni.

14. Agriculture Department hnuaiah Mamit District chhunga loneitute hnenah a thlawnin Vaimim chi tha quintal 5 semin, hei bakah hian a enkawlna pesticide a thlawna pek chhuah bawk a ni. Kumtluana thlai chin theih nan leh thlai thar ti pung turin tui dahkhawlna tanky 32 loneitute hnenah pek a ni a. Oil Palm tiak a ching duhte hnenah a thlawna pek chhuah a ni bawk. Hei bakah hian Nalzawl, Tuidam leh Bawngva khua-ah te Oil Palm phurh chhuahna kawng siam a ni.

15. Mamit District chhungah Horticulture Department chuan huan neituten thlai chawm nan tui awlsam leh tangkai zawka an hman theih nan hma a la a. Huan nei tha mi 19 hnenah Drip Irrigation System fit sak an ni. Tui dahkhawlna tha huan neituten an mamawh zia hriain, mi 18 hnenah Prefabricated Geo Lined Water Tank, tui litre 10,000 (singkhat) leng theuh fit sak an ni bawk. Bazar Veng, Mamit-ah thlai thar dahthatna tur Cold Storage buatsaih mek a ni bawk.

16. Public Health Engineering Department hnuaiah Mamit Watsan Division chuan kum 2023-2024 chhung hian project, ‘Augmentation of Greater Mamit Water Supply Scheme Part – II (Clear Water and Distribution System)’ a thawk mek a. Mamit khawpui tui lak mekna pumpline chhe zual lai kilometre 2-a thui thlakna tur thawh mek a ni bawk. Khaw hrang hrangah Water Supply Scheme 35 thawh zawh tawh a ni a. Chhungkaw eng emaw zat ekin sak tanpuina pek an ni a. Vantlang ek in eng emaw zat sak niin plastic Waste thliar hrannate siam a ni bawk a ni.

17. Mobile Medical Unit (MMU) ten hmun harsa tak takah a thlawna inentirna buatsaihin a thlawn vekin damdawi an sem thin a, Hospital thleng phaklote leh khawsak harsa zawk ten an chhawr tangkai hle a ni.

Kum 2023–2024 chhungin damdawi inah nau piang 745 (65%) awmin April atanga June 2024 chhung hian damdawi inah nau piang 249 (67%) an awm. Nu naupai in register hi April atanga June 2024 chhung hian mi 497 an awm bawk a ni.

18. Mamit District chhungah hian Anganwadi 282 a awm a. Heng zingah hian Aspirational District Fund hmangin Anganwadi 75 te chu upgrade niin naupang awm tleina hmanrua (toys) te, bungbel dang te bakah electric connection leh gas connection pek vek an ni.

POSHAAN ABHIYAAN hnuaiah Anganwadi Worker ten nitin Poshan Tracker-ah report an pe thin a. Naupang thangthei lo, cher lutuk leh zang lutuk bakah thisen tlakchhamna ti bo turin hma lak a ni a.

Child Protection Service hnuaiah District Child Protection Unit (DCPU) din a ni. Tunah hian Mamit District hnuaiah hian Child Care Institution (CCI) 3 an awm a ni.

Mamit District hnuaia Foster Care ah naupang 3 an awm mek a. DCPU hnuaiah hian Sponsorship Programme kalpui mek niin naupang harsa 120 hnenah thla tin cheng sangli (Rs 4,000/-) pek thin an ni.

19. Commerce & Industries Department hnuaiah industry tenau dintute tan 2023-2024 chhungin tanpui dilna buaipui leh beisei mek a ni a. PMEGP-ah project 10 atan cheng nuai sawmnga leh pahnih (Rs.52,00,000/-) sanction tawh niin SIS hnuaiah pahnih (2) leh PMFME ah pakhat (1) la nghah mek a ni bawk.

20. Co-Operative Department hnuaiah Mamit District-ah hian Co- Operative Society 114 an awm mek a. PMVDY hnuaiah cheng nuai sawmruk paruk singkhat sangnga (Rs 66.15 lakhs) hmuh niin beneficiaries 2700 in an chhawr tangkai a ni. VDVK thar pakua (9) awm belhin, anni hian Kuhva, Vaimim leh Hmunphiah chinah te hma an la a. Integrated Co-Operative Development Project (ICDP) Phase – II hnuaiah Primary Co-Operative Society 40 te hnenah loan, a pung tlemte awma pekchhuah a ni bawk.

21. Local Administration Department hnuaiah RGSA kaltlangin Village Council 17-te hnenah Panchayat Bhawan thar sakna tur pek niin an sa zo tawh a. Tin, Village Council 6-te hnenah an Panchayat Bhawan neih mek thuamthatna tur pek a ni bawk.

22. Sericulture Department hnuaiah Mamit District-ah pawh Silk la duang leh Silk atanga deh chhuah thuamhnaw leh thil chi hrang hrang siam chhuahna atana mamawh ‘Cocoon’ thar chhuah kawngah theihtawp chhuaha hma lak mek a ni a. Kum 2024-2025 chhung hian Mamit District-a kut hnathawktuten Eri cocoon kg 2920, Mulberry cocoon kg 4478 leh Muga cocoon kg 4325 lai an thar chhuak a. Silk Samagra-2 Scheme hnuaiah Project pahnih, ‘Eri Silk Development Project in Mizoram’ leh ‘Augmentation of Muga Culture in Mizoram’ te kalpui mek niin, Mamit District chhungah kuthnathawktu mi 54 lai project-ah hian ziah luh an ni.

23. Taxation Department hnuaiah chhiah lak khawm thin chu kum 2024- 2025 Financial Year (31st May 2024 thleng) chhung hian cheng nuai sawmli pathum singkua sangsarih zakua swmriat (Rs. 43,97,980/-) hmuh a ni.

24. Urban Development & Poverty Alleviation Department hnuaiah Womens’ Shelter sakna turin cheng nuai sawmli pahnih singthum sanghnih zahnih (Rs. 42,32,200/-) leh Patient Attendants’ Shelter zauhna turin cheng nuai sawmli paruk singkua sangnga (Rs. 46,95,000/-) proposal thehluh chu Project Sanctioning Committee chuan March ni 6 khan a pawm a, hmalak tan mai tur a ruahman a ni.

Mamit khawpui chhungah Self Help Group (SHG) 80 din a ni tawh a, Area Level Federation (ALF) din a ni tawh bawk. Revolving Fund SHG sawmsarih leh pasarih (77) te hnenah pek tawh niin disposable plate siam nana hman tur kuhva hnah dah thatna tur green house chu Mamit Hmar Veng ALF ramah siam zawh tawh a ni.

Tin, Kawtthlera inzuar te tan an thil zawrhna tur hmun him leh thianghlim zawk siam sak niin an hmasawnna tura training-te buatsaih thin a ni. Tunah hian Street Vendors 200 te hnenah ID Card pek tawh an ni.

Mamit khawpui tan Solid Waste Management Center tur Vaiza ramah ruahman mek a ni a. Tunah hian land development hna zawh fel tawh niin Site Office leh Segregation Platform sak zawh tawh a ni bawk.

25. AH & Vety Department hnuaiah November 2023 atanga May 2024 chhung khan Mamit District chhungah ran damlo singkhat sangkhat zathum sawmli leh pasarih (11,347) enkawl a ni a, ran 5300 vaccination pek an ni bawk. Artificial Insemination (Ran kah rai) programme hnuaiah November 2023 atanga May, 2024 thleng khan vawk 328 kah tawh a ni a. Vawk kah rai atang hian Vawk note 1353 an piang tawh bawk a ni.

FOCUS hnuaiah kumin 2024 chhung hian Rainbow Rooster ar note 4000, chhungkaw 200 hnenah sem a ni. Arte bakah hian ar chaw pekna, tui inna leh vitamin-te sem tel a ni bawk. Tin, vawk note 400 chhungkaw 200 hnenah sem chhuah a ni a, Kel note 100 chhungkaw 50 hnenah sem a ni bawk.

26. Fisheries Department hnuaia PMMSY Scheme (2022-2023) hnuaiah Fin Fish/carp breeding Hatchery, Darlak a siam mek pawh zawh fel a ni tawh a. He Scheme hnuaiah vek hian Rearing Pond siam nan beneficiaries 50 (sawmnga) hnenah Rs 45,360/- theuh sem a ni. Heng bakah hian Mini Mills leh Recreational Fisheries te siam mek niin Sangha tharchhuah semna atan beneficiary 1 (pakhat) hnenah Insulated Refrigerator Vehicle pek a ni bawk. Farmers sawm (10) te hnenah ‘water testing kit’ sem a ni a, a hman dan zirtirna pek an ni bawk.

27. District Transport Office, Mamitah kum 2023-2024 chhungin Lirthei 560 register a ni a. Driving Licence 410 leh Learner Licence 263 pek chhuah a ni. Lirthei leh Licence lam kaihhnawiha fee leh Tax chi hrang hrang atangin Revenue cheng nuai za leh paruk singruk sangruk zasarih sawmkua leh pakhat (Rs 1,06,66,791) hmuh tawh a ni.

28. Land Resources, Soil & Water Conservation Department hnuaiah NABARD sum atangin Zotuithiang Zau, Reiek-ah Soil Conservation hna te, Ailawng to Vaipuanpho leh Borai to Chengkawllui ah Strengthening of Link Road Rubber & Arecanut hna te thawh zawh tawh a ni.

29. District Jail, Mamit hi Mizoram pum huapa a thawk tha ber pawl a ni a. Kum 2023-2024 chhung khan tang tlan chhuak, thi, insual buaina, lungawi lova chaw ngheina leh thil duhawm lo lian tham thleng engmah a awm lo.

A tawp berah chuan, vawiin hi kan ramin zalenna a neihna champha ni ropui a nih mai bakah, kan rama thalaite zalen thei lova siamtu, nunna tam tak suattu kan ram hmelhma huathlala tak mai RUIHHLO dona atana sawrkar laipuiin beihpui thlakna a ruahman, NASHA MUKT BHARAT ABHIYAAN kum 4-na champha a ni bawk a. He mi denchhen hian school naupang duhawm tak tak te, thalai rual te, kan district mipui zawng zawng te he hmelma chimawm tak ruihhlo dona kawnga chak zawka pen zel turin ka fuih duh che u a. Ruihhlo bawiha tang mek te chhanchhuak tur leh, a la ti ve lo te tana entawn tur tha tarlang zel turin thalai chhuanawm te, nu leh pa te ka chah che u a ni.

Khua leh tui tha kan nih angin, sualna hrang hrang min tibuaitu te laka fihlim zel turin kan theihna zawn theuvah thahnemngai takin bei zel ila. Khua leh tui zawng zawng te leh chhuan lo la kal zel tur tan, kan ram, kan district, kan khua hi chenna tlaka siam zel turin tangrual ila, sual chi hrang hrang lakah ZALENNA i puang zel ang u.

Ka lawm e.