Ka Mizopui duh tak te u.    

Mizovin Kut kan neih zinga pawimawh ber leh kan chhawmnun chhun, Chapchar Kut kan lo thleng leh ta a, Kut chibai ka buk che u in, duhsakna ka hlan a che u.

Mizoten kut kan neih zinga Chapchar Kut pawimawh bik nachhan chu, inremna leh induhsak lantirna hun ropui ber a nih vang a ni. He Kut hi mahni nuam tih zawnga hmang liam satliah mai lo in, Kut-in a ken tel ngei ngei thin inremna, inunauna leh inpumkhatna thar nen hmang theuh turin Zofa zawng zawngte ka sawmin, ka ngen duh che u a ni.

Hmanlai kan pi leh pute hun atanga vawiin thleng hian Chapchar Kut laia inhaute, innghirngho leh intih tauraute an duh ngai lova. Nupa intih tlante phei chu thil thiang lova ngaih a ni. Chuvangin, Kut lai chuan induhsakna lantirna atan chhung tinin sa leh artui hmeh an tum ngei ngei thin. Kan pi leh pute khan buh leh sa leh artui aia tui zawk ei leh in tur an neih loh avangin, buh leh sa leh artui chu midangte an duhsakzia lantir nan an inbarh thin a. Chu chu Chapchar Kut ze ropui bikna chu a ni. Chapchar Kut-in a ken tel ropui ber chu INREMNA leh INDUHSAKNA hi a ni a. Remna Kut ti pawhin a sawi theih hial awm e. Inremna chuan mi a tipumkhatin a titangrual sawt thin. Chu chu hre rengin Chapchar Kut hi rilrua midangte rem chunga hmang turin Zoram mipui zawng zawngte ka sawm che u a ni.

Tun tuma Chapchar Kut kan hman leh mek pawh hi kan hnam min suihkhawmtu, min titangrualtu leh min inpumkhat tirtu ni turin ka duh takzet a. Sorkarin sum leh pai tam tak senga a hman thin nachhan pawh hi kan hnam inpumkhatna leh kan Mizo zepui - TLAWMNGAIHNA leh AIA UPA ZAHNA te a taka kan neih thar leh theihna atana buatsaih thin kan ni. Chi bing leh hnam bil nihnate kalsanin Mizo kan nihna tungding zel tur hian Chapchar Kut hi inrem takin i hmang ang u.

Mizo kan nihna ah hian lungawi tlang taka awm turin ka sawm che u a. Tunhma chuan British ho khan Lusei hming lam thiam lovin ‘Lushai’ tiin min hre thin a. Kum 1893 daih tawhah khan Lushai Hills Superintendent Mc Cabe-a, ICS chuan a Diary-ah, “Heng Lushai kan tihtehian anmahni chu an thlahtute hriatphak loh atangin ‘Mizo’ an inti”, tiin a lo ziak a. Kan pi leh pute hun, kan hriat phak loh atangin Mizo tiin kan lo invuah tawh a. Ram nitla seng lova roreltuten kan hminga min vuah sak “Lushai” tih pawh chu pu zui zel duh lovin Lusei, Fanai, Ralte, Paihte, Hmar, Pawi etc. leh an sangawi zawnpui te chuan an chi bing nihna te chu khengbetin “Mizo” an invuah a ni.

Hetiang hi thil awmdan anih avangin, mahni chi bing leh hnam bil nihna te ringawt buaipuia inla hrang leh interek hrang tur kan ni lo a, Mizo kan nihnaah hian lungawi taka awm turin ka chah duh che u a. Zofate zingah Mizo nihna pawm duh lo a, mahni chi bing thil buaipui a dinchhuahpui tumna apiangah buaina leh harsatna, inrikrapna leh inchemharna te a thleng thin a. A tawpah phei chuan tualthahna leh thisen chhuahnate hial a lo thlen phah thin. Heng avang tak pawh hian Chapchat Kut rilru (spirit) hi a pawimawh zual ta a ni. Mizo nihna pawm a, nghet taka vuan tute hian palai hna thawkin, inremna thu kan tlangaupui a ngai fo thin. Mizo kan nihna hi chhuang zel ila, ram hrang leh sorkar hranga awmte hi in vuanin, in pawm tlang vek ila, a hun takah Pathianin a ropuina nasa lehzuala kan puan chhuah theih nan leh kawlkil thlenga A thuhretute kan nih theih nan, tharum leh thisen chhuah ngai miah loin, mahnia ro inrelna te pawh min la pe ang tih beisei ngam ang u.

A tawp berah chuan he Kut ni ropui takah hian Zo hnahthlak zawng zawngte inpumkhatna, inunauna leh inremna kan mamawhna min hriat thar tirtu, aia upate zahna leh tlawmngaihna min neih thar tirtu niin, hnam rinawm, hnam taima, Pathian tih hnam kan nihna tura min phuarkhawmtu lo ni ngei rawh se. Chapchar Kut hlim tak leh lawm takin i hmang tlang dial dial ang u.

Ka lawm e.