Vawiin khan Aijal Club-ah Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan Indian Council of Agricultural Research(ICAR)-National Research Centre on Mithun, Medziphema, Nagaland leh Animal Husbandr & Veterinary(AH&VETY) Department  te tangkawp in an buatsaih nikhat awh,  One Day Stakeholders Workshop on Semi- Intensive Mithun Farming as Alternative Livehood chu a hmanpui a. He hunah hian mithiam ten Champhai, Saiha, Aizawl, Serchhip leh Lawngtlai District sevulhtute ko khawm in sial enkawl dan leh  sevulh hlawk zawka kalpui a nih theih dan te an zirtir a ni.

Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan sevulh chu tuan leh mang ata tawh pi leh pu te nuna bet tlat, thil hlut zawng tehna, sakhuana leh puithuna  thil a ran leklam, kut nikhua a  mipui hraina ranvulh pawimawh tak a ni a. A hlutna ngaihtuah chianna emaw sumdawnna thila hman a nih theih dan te tunthlengin sevulhtute rilruah lut lo mahse; tunlai thiamna hmanga vulh leh a tangkaina tam tak hriatchian a ni ta chu lawmawm a ti a.

India ram boruak te thlirin, "Sakhaw chi tinreng te paw'n  sa ei theih a an pawmtlan, sakhuanna pawisawilo,  Secular Meat a nih bakah a hnute thlengin Secular Milk a ni a. Sum thawhchhuahna kawngah a hlawk chho zel dawn niin a lang a; chuvangin sevulh hi ranvulhtu te'n kan intihhmuh chhoh zel a ngai a ni", a ti. NLUP chu NEDP hmanga dawm chhoh zel tum a nih angin sevulh duhtu te chu NLUP tanpuina hmanga chhawmdawl an ni ang a ti a. India rama sevulhna  hmun, Hmarchhak state zingah sevulh tlember atanga a vulh tam ber ni tura tanlak chu a pawimawh bakah sum leh paia intodelhna thlen theitu a la ni dawn a ni a ti.

Chief Minister  Pu Lal Thanhawla chuan sawrkar hmalaknaah kuthnathawktute leh entrepreneur te ngaih pawimawh ber an ni a ti a. State in hmasawnna kawnga midang te ruala ke a pen ve dawn chuan entrepreneur te thanlenna tur,  ruahhmanna leh huntha a siam a ngai a. Chutihrual chuan Mizoram bikah, mihring cheng  zawng zawng zinga za a sawmruk chuang chu kuthnathawktute an ni tih hriat reng a ngaih thu a sawi a. "Mizoram mipui zinga tam ber kuthnathawktu, pachhia, hmeithai leh miharsa te an hlim a, leirem an rah hma loh chu Zoram nuam leh hmasawn a awm thei dawn lova. Chuvangin kuthnathawktute'n leirem an rahna tur leh anmahni kawbuzawl a thlamuang taka ei an hmuh theihna tura tanlak chu sawrkar hna pawimawh ber a ni reng dawn a ni', a ti. Sawrkar hnathawk leh ramhruaitute chu kuthnathawktute leh mi harsa te tanpuia, kahruai  tura awm an  ni a ti a. Sawrkar mithiamte pawh kuthnathawktu harsa zawk te sum senga Aizawl a koh loh hram dan dap thin tur leh a theih chin chinah anmahni va pan mai thin turin a chah a ni.

Thusawitu dang, Department of Agriculture Research & Education(DARE) Secretary leh ICAR Director General ni bawk Dr. Trilochan Mohapatra chuan Agriculture tih hmasawnna tura hmalatu lianber, ICAR chu  India hmarchhak bial chhunga miten Agriculture, Horticulture, Fisheries, leh Animal husbandry atanga intodelhna an hmuh theihnan a inpumpek a, theihpatawp a chhuah zel dawn a ti a. " In Kawtkaah lo kalin pui in ngaihnaah te theihtawp kan chhuah zel anga, Sevulhtute tihhmasawnna tur pawhin ICAR  chuan Demonstration  Centre/Unit pahnih kum in chhungin rang taka rawn siam kan tum dawn a. Mizoram sawrkar hmalakna rawn tichak tur leh thawhpui turin kum in September thla tawp lamah chuan thawhhona thuthlung kan ziahfel hman ngei ka beisei", a ti.  Dr. Mohapatra chuan Sevulhtute'n  thal chhunga ranchaw pek tur an neih theihnan,  Feed Block Machine rawn bun dang kawng dap tum a nih thu a sawi a. Sial thankin/puitling tawh te chu man man zawka chantir a nih theihnan sial kaihhnawih sumdawnna thilah pawh ranvulhtute chu kaihruaina pek an inhuam  tih sawiin hnathawktha te puihna kawngah ICAR in sum a ren lovang a tih a sawi a. Aizawl a rawn panna kawngdunga thlaithar a hmuh te chuan a tih lawm thu sawiin Horticulture-ah Mizoram theihna sang tak tihpuitlin a nih theihnan nasa zawka indawr chhoh zel tum a ni a ti.

Sevulh inzirtirna hun hawnna ah hian Pu. B.Lalthanliana, Secretary, AH&VETY, Dr. Abhijit Mitra, Director, ICAR-NRC on Mithun, Medziphema, Nagaland leh Dr. Saingura Sailo, Director, AH&VETY ten thu an sawi a. Dr. Lalhmingthanga, Dy Dir, AH & Vety  chuan Rs 39,09,32,804.00 a lian  Project ,  "Mizoram Mithun Production & Development Project(MMPDP)", Thenzawl a  kalpui a nih dan tur a sawifiah a.

ICAR thiamna thawlhchhana  kalpui tur, Mizoram Mithun Production & Development Project hi Phase angin kalpui a ni dawn a. Phase-I kalpuina turin Rs.3,82,92,563.00/- chu NEDP atanga hmuh tawh a ni a, phase dang kalpuina tur leh sum hnar tur  pawh chinfel thawkhat a ni tawh a ni.

MMPDP kalpuina tur hian ram, hectare 20,000 a zau ruahman  a ni tawh a;  Project  chhungah hian  ran inthlahpunna leh vulhthauna hmun Ranch panga siam, Intensive Mithun Stud farm, Seed center, Off-farm Infrastructure leh Technical services  te khung tel a ni a. MMPDP Sevulh hmalakna  hian bawnghnute dehchhuah, sa ei tur chhawpchhuah, savun hralh tur buatsaih leh hnathawk a chhawrtur  sechal tam zawk neih te chu a tum a ni.

Livestock Census 2012 in a tarlan a nih dan chuan Mizoram-ah sial 3,212 vulh mek a ni a, heng zinga 1858  chu Champhai District khaw 26-ah, 1219 chu Saiha District khaw  10-ah leh  a dang tlem a zawng te chu Aizawl leh Serchhip Dstrict-ah te vulh a ni.

Attachment

  • Loading attachment...