Council of Scientific and Industrial Research (CSIR) Institute of Himalayan Bioresource Technology, Palampur-a scientist-te chuan vawiin khan Champhaia loneitu thlan bikte hnenah Apple chin dan an zirtir. CSIR Institute of Himalayan Bioresource Technology atang hian Dr. RK Sud, Senior Principal Scientist leh Dr. Rakesh Kumar, Senior Scientist te an lokal a. Pu CC Lalchuangkima, Project Director, DRDA leh Horticulture Department official ten an tawiawm a ni.

Scientist-te hian vawiin khan Champhaia Apple ching tura thlan loneitu mi pariat hnenah apple chin dawna hriat tur pawimawh hrang hrangte inhrilhhriatna an nei a. A chinna hmun tur huan te tlawh nghalin, a khur laih dan leh a enkawl zui dan tur te leh a tiak phun dan turte chu a taka entirin an hrilhfiah a ni.

Apple chin hi MP (RS) Pu Ronald Sapa Tlau hmalakna niin, Mizorama a that duhna tura rin, Champhaiah hian Mizorama a hmasa ber tura phun tur a ni a, loneitu mi pariat te hian bultan nan kung 25 theuh an phun dawn a ni. Apple an phun tur hi Israel leh Britain-ah an siam chhuah, CSIR-IHBT-a an thuam that a ni a. Apple dangin rah tura degree 7 hnuai lama darkar 1200-1500 chhung an mamawh laiin, tuna phun tur hi chuan rah turin khawvawtah hian darkar 300 chiah a mamawh thung a. Phun tan atanga kum thum chhunga a rah beisei a ni. Apple phunna tur khur hi MGNREGA hmangin loneitute hi laihsak an ni bawk.