Supreme Court of India in WP(C) No.784 of 2015 (Lok Prahari -Vr-U.O.I & Ors) leh WP (C) No. 536 of 2011 (Public Interest Foundation & Ors.-Vr- U.O.I. & Anr.) chungchanga Judgement order a chhuah zulzuiin, Ministry of Law & Justice, Govt, of India chuan Notification No.H.l 109(4)/2018-Leg.ll dated 10.10.2018 hmangin thupek a chhuah.

He thupek (Notification) ang hian Election Candidate, Political Party tin leh Returning Officer te'n an zawm ngei ngei tur leh Nomination Paper ruala en thehluh tur Affidavit Form -26 leh a ken tel Format hrang hrang a awm a. Candidate-te zinga Criminal Case nei tawh leh nei mek; chungchang a, mipuite hriattir a, puanzar tur thilte chu heng a hnuaia mite hi a ni:-

1. Criminal Case nei MP/MLA Candidate te puanzar tur Format C-i

(1)   Candidate, thubuai lo nei tawh thin (convict cases) leh nei rnek (pending cases) chuan a dinna Constituency chhunga chanchinbu (Newspapers) lar leh darh zau ber berah ieh T.V. channel ante, an thubuai neih dan chanchin kimchang puanzarna (declaration); a tlem berah ni thum (3) chhung tai Format C-I hmang hian an ti chhuak fur a ni.

(2)   Chanchinbu a puanzarna siam hun hi Candidate-te nomination withdraw theih ni tawp ber atanga chhiar a vote thlak ni i.e. 28.11.2018 thlen hma ni hnih hma lamah chanchinbu ah ni thum (3) chhung aia tlem lo puanzar tur a ni. Kumin MLA inthlanpui bikah chuan Ni 15.11.2018 - 26.11.2018 hun chhungah ni thum (3) chanchinbu ah chhuah tur a ni.

(3)   T.V. channel-a puanzar fir hun chu Vote thlak hun tawp atanga chhiar leta darkar 48 hma ngeiin tih tur a ni a; kumin MLA inthlahdhpui hian Ni 26.11.2018 tlai dar 5:00 PM rik hmain tihna a ni.

(4) Criminal case'puanzarna hawrawp len zawng hi Font size 12 (twelve) aia te lo a ni" tur a ni a, chanchinbu chhiartute hmuh awlsam theihna laiah tarian tur a ni.

(5)  Thubuai nei Candidate chuan, a thubuai neihdan kimchang puanzarna chanchinbu copy-te chu District Election Officer hnenah Election Expenditure Account thehluh rualin an thehlut ve tur a ni a; an mahni Political Party (recognized leh unrecognized registered party te tiam vekin) theuhah an thubuai neih dan kimchang hi an hriattir ngei tih lannan Item N0.6A of Form- 26 hmangin Returning Officer hnenah an hriattir (declare) bawk tur a ni.

(6)  Candidate te'n sawrkara leiba an neih dan tarlanna Additional Affidavit thehluh ngai thin kha (vide ECI order No.509/11/2004 - JS-I Dated 3rd Feb, 2016) thehluh a ngai ta lo a. Candidate-te chuan Affidavit pakhat (Form-26) chauh a a ken tel-te hi thehluh ngai a ni tawh a ni.

(7)   Cdndidate-te chuan Form-26 a Item No.8-ah hian Sawrkarna leiba an neih dan dik tak an tarlang ngei ngei tur a ni a. Sawrkar In (quarters) luahman (rent), Electricity charges, water charges leh Telephone charges chungchangah a khawihtu department/agency hnen atangin "No Dues Certificate" la-in Form-26 ah an chilh tel tur a ni.

(8)   "No Dues Certificate" hian Election Notification chhuah ni atanga chhiar leta thla thum (3) na ni hnuhnung ber (kumin inthlanah chuan ni 31.08.2018) thleng tal a huam tur a ni a; hei aia tharlam (upto date) zawk a awm theih chuan duhthusam a ni.

(9) Afficavit Form-26 a column pakhat mah hi dah awl (blank) Ion tur a ni a; ziah tur a awmlo a nih pawhin "Nil" emaw "Not applicable" tih tal a ziah ngei ngei tur a ni.

2.        Political Party in Criminal Case nei an Candidate-te chungchanga puanzarna Format C-2:

(1)A chunga Criminal Case nei Candidate-te thubuai kimchang puanzarna khi, Political Party (receognized leh registered unrecognized party tiam vekin) te chuan an Party Website-ah te, T.V. channel ah te leh chanchinbu tarn thei ang berah ni thum (3) chhung tal Format C-l hmangin point No. 1 (2) leh (3) ang khian puanzar tur a ni a; a hawrawp len zawng Font size pawh 12 (twelve) aia te lo niin, mipui hmuh awlsam theihna tur chanchinbu phek-ah tarlan tur a ni.

(2)  T.V.channels-a puangzar hun chhung pawh a chunga Point No.l (3) in a sawi ang hunah puanzar tur a ni.

(3)  Political Party-te chuan Criminal Case nei Candidate-te thubuai kimchang puanzarna hi an nei ngei a ni tih finfiahna report, Chief Electoral Officer, Election Department hnenah chuan declaration puanzarna chanchinbu phek cheh thlak an-chilh tel tur a ni. He report hi inthlan zawh fel ni atanga ni sawmthu (30) chhungin ( chu chu 13.12.2018- 12.01.2019 chhungin) an theh lut tur a ni.

3.        Returning Officer in thubuai nei Candidate chungchanga a tih tur Format C-3:

Returning Officer chuan thubuai nei Candidate zawng zawngte chu an thubuai neih dan chanchin kimchang; chanchinbuah leh T.V. channels ah puanzar tura hriattirna (written reminder) ziakin a pe theuh ang a; chutiang written reminder pekna tur chu Format C-3 a ni.

4.        Hriat tur dangte:

(1) Political Party te'n Criminal Case nei, an candidate-te puanzarna chanchinbu copy-te nena Format C-2 hmanga report Chief Electoral Officer, Election Department hnen a, inthlan zawh fel atanga ni sawmthum (30) chhunga an thehluh hnuah, (12.01.2019 atanga chhiar q) ni sawmpanga (15) chhungin Chief Electoral Officer chuan Election Commission of India hnenah party hrang hrang te'n an zawm that leh that loh report a pe ang. Zawm thalo an awm chuan an zawm thatloh chhan chiang takin a sawi/ziak tel bawk tur a ni.

(2)  Thubuai nei Candidate chungchanga puanzarna (declaration) siamna huamchhung hi Candidate tan a dinna Constituency chhungah a ni a; Political Party tan State pum huapin puanzar tur a ni.

(3)  Thubuai neilo Candidate tan Declaration Format C-l siam ve a ngai lova; Political Party zinga thubuai nei Candidate awm lo tan Declaration Format C-2 hi siam a ngai lo a ni.