1328/2022-2023
Aizawl, the 22nd July 2022: Vawiin chawhnu khan Health Minister Dr R.Lalthangliana chuan a Pisaah Mizorama cancer vei an tam bik nachhan uluk taka zirchianna Mizoram Population and Hospital Based Cancer Registries(MPBCR), Civil Hospital, Aizawl in a buatsaih chu a tlangzarh a. He zirchianna - Monitoring Survey of Cancer Risk Factors and Health System In North East Region (NER) - Mizoram hi Cancer Control kawnga hmalakna atan Mizoram leh hmarchhak bial tan a tangkai hle dawn a ni.

Mizorama Cancer vei an tamna chhan zirchianna tlangzarh programme hi India ram hmun hrang hrang atangin Video Conferencing in an rawn chhim a. A chhimtu zingah hian Dr Prasanth, Director, National Centre for Desease Informatics and Research(NCDIR) pawh rawn tel ve in lawmpuina leh fuihna thu a sawi a ni.

Health Minister Dr R.Lalthangliana chuan natna khirh tak, mi tam takin an thihpui thin Cancer natna vei te state pakhata mihring cheng zata chhutin Mizoram kan sang filawr tih chu zirchianna atangin a chiang tih a sawi a. Hei hi sawrkarin a vei hle a, Mizoramah cancer vei an lo tlem telh telh na tur leh kan nitin khawsak phung leh ei leh in tidanglamin a pumpelh dan te a awm em tih hmuchhuak tur theih tawpin hmalak leh zirchian mek zel a ni a ti. Cancer vei te enkawl kawngah pawh theihtawpin hmalak mek a ni a. JICA sum Rs 660 Crore hmangin Mizoramah Cancer enkawlna damdawi in tha bik - Super Speciality Hospital leh India hmarchhaka a hmasa ber tur chu din tura engkim tihfel a ni tawh a. Hna thawh tan a nih hmain zirchianna uluk takin JICA mithiam ten an nei mek a ni a ti.

National Cancer Registry Report 2020 in a tarlan dan chuan India ram puam huapin Mizoram chu Mipa cancer vei tamna ber, chuap cancer leh rilpui cancer vei tamna ber a ni mek a. Heng cancer thlentu ber chu Vaihlo zuk, hmuam leh thial uar vang niin an ngai a ni a ti. Zuk leh hmuam kawngah kan insum nasat leh zual a ngai hle tih a sawi a. Vawiina Mizorama cancer vei tamna chhan zirchiannaah pawhin hei hi an rawn ti chiang a ni a ti. He zirchianna pawimawh tak hlawhtling taka neih a nih theih na tura NHM, Civil Hospital Aizawl, Mizoram State Cancer Institute (MSCI) leh Zoram Medical College (ZMC) theihtawp an chhuah avangin lawmthu a sawi bawk a ni.

Vawiina MPBCR in Mizorama cancer vei tamna chhan an zirchianna tlangzarh hunah hian Dr Eric Zomawia, Mission Director, NHM & Principal Investigator chuan Mizoram Cancer Report 2020 a pe a. He report-ah hian kum 5 chhunga cancer chungchang kimchang tarlan a ni. Hemi chung hian Mizorama cancer vei 8059( Mipa 3736, Hmeichhia 3736) an awm a; heng zinga 4080 hi Aizawl District chhunga mi a ni. Heng cancer vei zinga mipa 2492 leh hmeichhia 1566 te chuan an natna hi an thihpui a; cancer mortality rate hi 50.4% lai a ni a, cancer vei zingah damchhuak an tlem zawk a ni. Mizo mipa cancer vei zingah pumpui, ril, chuap, chawkawng/hrawk leh thin cancer an tam ber bawk a ni.

Zirchianna - Monitoring Survey of Cancer Risk Factors and Health System In North East Region (NER) chungchangah report tawi Dr Sangzuala, Assistant Professor, ZMC chuan a pe a. Survey hi Mizoram pum huapa neih a ni a, survey team te chuan chhungkaw 2880 atangin zirchianna hi an buatsaih a ni. Nitina khawsak phung hrisello, Thisen sang, taksa rihna tur aia rit leh thau chhia ngah, zunthlum leh thildang cancer vei tiawlsam thei te laka an fihlim em tih te zirchian a ni a. Zirchianna atanga alan dawn chuan an sample zinga 77.1% lai chu vaihlo zuk, hmuam leh thialah an fihlim lo a, 86.8% in meizial leh eirawngbawlna meikhu( second hand smoke) an hip a, 58.1% laiin kuhva khawr an ei a. 15% in zu an in a, 80% laiin eitur hrisello leh cancer thlen thei an ei a, 35% chu thau lutuk niin 5.4% chuan zunthlum an nei a ni.Heng bakah hian 42.8% cancer an vei leh vei lo in entir nachang an hre lo, 6.7% in Blood Pressure an check ngai lo a. Damdawiin enfiah zinga 25% cancer enfiahna hmanrua an la nei lo bawk a ni.

Cancer vei tamna chhan zirchianna tlangzarh programme hi Dr Evelyn VL Hmangaihzuali, MRO, MPBCR chuan lawmthu sawiin a khar a ni.

Attachment

  • Loading attachment...