Mizoram mipui zawng zawng chibai ka buk a che u. 

Natna hrik thar, COVID-19 vangin khawvel pum a buai mek tih kan hria a. India ramah pawh he natna hi a lo lut ve tawh a, thihpui hialte pawh an awm ve ta. He hri hlauhawm laka Mizoram kan him theih nan leh a natna vei enkawl theihna turin sawrkarin ruahmana a siam zel a. Chi-ai hauh si lo, fimkhur tak sia kan awm a pawimawh em em a ni.

Tun tum hrileng do let dan tur leh a lo thlen palh thulha lo inven dan tur ngaihtuah kawngah ram mipuite kan lungrual tlang hle a. State leh District mai ni lo, Village Level Task Force thlengin din a ni ta a. Khawvel hmun dangah pawh hetianga tanrualna tha hi a awm thei dawn em ni tih tur khawpin Kohhran YMA leh NGO ten tan kan la nasa a. Lungrual taka tha kan thawh tlang mup mup mai han hmuh hian lawmawm ka tiin thlamuanthlak ka ti bawk a. Pathian malsawm tlak thawhhona duhawm tak a ni tih ka hria. In zaivaia chungah lawmthu ka sawi tak meuh a ni.

Kohhran leh pawl hrang hrangin thu kan zawm tha em em mai hi ka lawm hle. Kohhran hruaitu zawng zawngin Biak ina inkhawm loh an hreh em em vek a. Mahse, kan ram him nan, lungchhe tak chunga inkhawm loh lailawk an han rel thei hi ropui ka ti a, sawrkar aiawhin lawmthu ka sawi tak meuh a ni. Kohhran hi ram tana theihtawp chhuah thin a nihna a chiang hlein ka hria.

Health Department-a thawktute chungah pawh lawmthu ka sawi a. Mipui tan, ram tan leh in mihringpuite tana in thawhrimzia sawrkarin a hria. In hah hle a, in la hah dawn chauh mai thei. In dinhmun pawh a hlauhawm ber thei. Sawiselna pawh in dawng hnem ber mai thei. Hlau lovin, nguai lovin, beidawng lovin, theihtawp chhuahin bei zel ang che u. In hnathawhna atana in mamawh apiang sawrkarin a theih chin chinah a ngaihtuah zel ang. Harsatna in neih pawhin in tan sawrkar a awm zel dawn a ni. Lo lungngai suh ang che u.

He natna hian khawvel pum a nghawng avangin ram hrang hrangah leh India ram hmun hrang hrangah zirna in leh hnathawhna hmunte khar a ni tan a. Chuvang chuan mizo mipuite pawh kan ram ngeiah kan lo haw khawm ta mek a. Hetih hunlai tak hian kan fimkhur tlan leh zual a ngai ta a ni. He natna hi tun thlengin Mizoramah vei kan la awm lo va. Ram dang leh state dang atanga rawn hawte hian an rawn hawn theih tlat avangin kan inven that a tul em em a ni.

Mizoram pawn atanga thlawhtheihna leh lirtheia lo haw zawng zawngte hnenah ngenna ka siam duh. He natna hrik hi kan vei tih hriat loha kan vei theih avang leh kan tihdarh theih avangin Mizoram him nan, zin haw zawng zawngte chu mahni inah ni 14 chhung tal inkhung hrih turin ka ngen duh che u a ni. Kan zinna ram pawh zep chi a ni lo. Covid-19 in a khawih nasat zual ram atang ngei pawhin, dam lohna leh insawiselna engmah nei lo pawhin in lo haw thei. “Ka dam tha, insawiselna engmah ka nei chuang lo,” tia thlamuang taka leng chhuak mai lo turin ka ngen a che u. 

Mizoram a him a, kan zavaia thlamuang taka kan chenho zui zel theih nan huaisen takin, Kristian takin, mizo rilru dik tak puin, ram leh hnam hmangaihna avangin, pawn chhuak lo leh mi dang zinga lo tel ve rih lo turin ka ngen che u a ni. He ka ngenna che u hian in rilru tina lo se ka duh hle. Mizoram him nan kan zavaia kan tih theih tawk kan tih theuh a ngai si a. Mizoram tana in tih theih awlsam tak, mi dang tana malsawmna in nih theihna kawng remchang tak a ni tih ngaihtuah zawk ang che u.

Taksa hriselna ngai pawimawh zual zel turin Mizoram mipui zawng zawngte ka ngen bawk a che u. He natna hneh dan tha ber chu taksa tihchak that a nih avangin ei leh in uluk a, insawizawi that bakah mut that tur a ni bawk. A khat tawkin kut silfai reng tur a ni a, inchibai lo leh inhnaih lutuk lova inkawm tur a ni. Kut fai lovin ka leh hnar leh mit khawih lo ila. Tui in tam a pawimawh em em bawk a ni.

Tul tawpkhawk a nih loh chuan tumah zin chhuak lo turin ka ngen che u a. Loh theih loha zin a tul a nih pawhin mithiam ten inven dan an sawite hi ngai pawimawhin zawm hram hram ang che u. 

Mipui punkhawmna ang chi reng reng siam tam lo turin pawl tinte ka ngen duh che u a. Mipui hrim hrim pawh vak chhuak tlem turin ka ngen bawk che u. Mi dang nena kan inhmuh a ngai a nih pawhin inchibaiin inkuah lo ila. Inhnaihchilh lutuk lova inkawmte a tha a ni. Hei hi Social Distancing an ti a, Mizo tawnga kan hriat fiah thiam nan “Punkhawmna leh inhnaihchilhna lak atanga inthiar fihlim,” tihna a ni.  He thil hi hri darh lohna tur atana thil pawimawh ber pakhat a ni. Chuvangin, Mahni inah tawm tam ila, chhungkuain hun hlimawm tak i hmangho thin ang u. He harsatna hian chhungkaw inkawmngeih tharna hun min siamsak hlauhah ngai ila. Chhungkuaa Pathian biak hona hun remchangah i hmang hlauh teh ang u. Tichuan, he harsatna hi chhungkaw tana malsawmnaah kan chantir hlauh dawn nia. 

Tuna College leh institution hrang hrang kan han khar lailawkte hi zirlaiten len vah nan leh khawi ilo a hawi khawthawn nana kan hman hlauh chuan kan chhiat phah thei zawk dawn a. Chuvangin, heng institution-te kan khar chhan ang taka hemi hun chhung hi chuan mahni ina tawmim turin kan inngen tak meuh a ni.

COVID-19 hripui hi khawvelin a la hmelhriat ngai loh natna, inrinlawk ngaihna awm hauh lova lo thleng thut a nih avangin hmachhawn thiam a har em em a. Ram changkang zawk, Health Infrastructure duhthusam neia inngaite pawhin chet lak harsa an ti hle a ni. COVID-19 chungchanga Mizoram sawrkar inbuatsaihna leh inpuahchahna kawngah pawh hian a tahtawl leh tlachawpa ngaihtuahna sen ngai thil a tam hle. Mipuite pawhin duhkhawp lohna tam tak kan nei ang tih kan ring a, in mi hriatthiamna leh ngaihdamna kan dil a, amaherawhchu, kan theihna sang ber erawh kan ram mipuite kan hlan che u a ni tih hi min hriatsak turin ka duh che u a ni.

Aw le, hritlang, khuh leh khawsik i nei a nih chuan hmaituamna hmang la, Daktawr rawn vat ang che u. Nangmahni tanpui turin Health Department chu a inring reng a ni. Tumah chiaia buai phili lo turin kan inngen a. Tin, Social Media lama midangte ti chiai thei thuthang dik lo vawrh darh lo turin kan inngen bawk a ni.

Pathian Engkimtitheia hnenah tawngtai ila. Kan theihtawp kan chhuahnate malsawma min venghim turin i ngen ang u. He ram, Mizoram hi kan ram neih chhun a ni a, kan zavaia kan him theih nan kan theihtawp chhuah vek turin Mizoram mipui zawng zawng ka ngen nawn leh a che u.

Ka lawm e.