Thiante u, he hun pawimawh tak, India Zalenna Ni vawi 71-na ah hian kei leh ka nupui chuan Mizoram mipuite lawm takin chibai kan buk a che u.

August Ni 15 hian kan ram chanchinah hmun pawimawh tak a luah a. Kum za chuang India mipuiten ram dang awpbehna an tawrh leh inthliarhranna an hmachhawn thinte a lo tawpna entir tu a ni.

India mipuiten kum tam tak chhung an lo tawrh tawh te ang kha midangte chunga ti ve kher lo turin kan zavaiin fimkhur ila. Kan ram in zalenna a neih theih nana zalenna sualtute inpekna kha theihnghilh lova, an suangtuah thin mipui rorelna, sakhaw thlei bik nei lo sawrkar leh he ram chhunga cheng mipuite inunauna te chu vawn nun reng i tum ang u.

Kum 70 liam hnuah pawh zalenna sualtute inpekna rah chu kan la seng chhunzawm zel a. Vawiinah chuan kan ram India chu khawvela economy lian ber ram pathumna a ni a, khawvela politics dinhmun pawimawh tak chelhtu ram a ni mek bawk. He hnam ropuina chawisan hi kan zavaia mawhphurhna a ni tih i hre thar leh ang u.

Kum hnih chhung chu Mizoram ka lo ta neih ve ta reng mai a. He hun chhung hian Mizo mipuite zingah mi fing tak tak leh thiam thil tha tak tak nei te ka tawng a. Mizote hian kan theihna tak tak hi kan la hai chhuak thiamlo tih ka hmu a ni. Hnam dang te hnen atanga zirtur kan neih te pawh zir kan huam a, kan inhawn a ngai a ni.

Kan in khung bing chuan kan hmasawnna tur kan ti khaihlak mai mai niin a lang a, hemi chungchangah hi chuan min thlawp vekin ka ring. Kan in hawn zau phawt chuan Mizoram hi hmun hla ni tawh lovin chhuahka pui tak, Asia chhimchhak ramte leh ram dangte tana kawng hawngtu kan ni dawn a ni.

Mizoram mipuiten nundan hrisel zawk kan neih theihna tura hmalak hi ka ngaih pawimawh ber te zinga mi a ni a, kan nun dan hrisel lo te hi a mimal tak pawha ka vei em em a ni. India ramah cancer tamna ber leh vaihlo leh a kaihhnawih avanga harsatna tawk nasa ber kan ni te hi a pawi ka ti a. Hrisel zawka Mizo mipuiten nundan kan zir theihna tura beihpui thlakna, kumin June Ni 21-a hawn tak, Healthy Mizoram Campaign-ah hian mi zawng zawng tel turin ka sawm nawn leh a che u. He beihpui thlakna atan hian hmanrua leh kalphung tam tak kan mamawh dawn a, Mizoram hmasawn nan a chhunga chengte kan hrisel hmasak a ngai reng a ni. 

Hmasawnna atan Mizoram in a neih thil hlu tak tak te hi kan hman thiam a ngai a. Mizoramah chuan remna leh muanna hmun danga awm ve lo kan neih bakah, sik leh sa avangin harsatna lian tham kan tawk lova, khawtlang inkaihhruaina tha tak leh inpumkhatna kan nei ringawt te pawh hi malsawmna hlu tak a ni. Heng malsawmna te hi ni ve reng tura ngai mai lovin, thil tha zawk atana kan hman a pawimawh a ni. Hawh u, he hun hi remchangah i la thar leh ang u. Remna leh muanna kan neih mek hi hmang tangkaiin, State dangte entawn tlakah kan State hi i siam ang u.

Tun hnaia ruahsur nasa avanga khuarel chhiatna thleng te kha a pawi in, zir tur tam tak kan nei a ni. Chhiatrupna lo thleng thin hi a pawi hle a, a laka invenna leh a kaihhnawih dan hrang hrangte hi khua leh tui tha chuan ngaipawimawh leh zualin zawm zel thin ila a duhawm hle a ni. Chhiatna leh tawrhna tam tak pawh a pumpelh theih ngei a rinawm.

Ka sawrkar hian mi tupawh eizawnna kawnga taima taka thawkte an hlawhtlin hi a duhpui a, chuvang chuan sawrkar policy thar New Economic Development Policy (NEDP) hnuaiah pawh chak taka hmalak mek a ni. Mizorama thalai lehkhathiam tam zawk te hian mahni a intundinna tur eizawnna an hmuh ka beisei a, a bikin Entrepreneurship Development Scheme (EDS) hi an hman tangkaia, mi hlawhtling tak an nih hi ka duhthusam a ni. Rim taka hnathawk a, hlawhtling duhte tan chuan kawng a in hawng reng a. Ram chhung leh ram pawn atang pawhin kan economy hmasawnna tura hma min lakpui tur an tam tih hi ka sawi tel duh a ni.

Mizo nunphung pholanna lamah leh infiamna lama Mizoram in hma a sawn zel hi a lawmawm ka ti a. Tunah chuan ram chhung mai pawh ni lovin khawvel huapah pawh hlawhtlinna kan hmu zel a ni. Mizo thalai ten tun hnai khan Mizo hnamlam entirin Lithuania-ah lawmman an dawng a, Ukraine-a international boxing-a inelna neih zawh takah Mizo tlangval chuan gold medal a rawn hawn a ni. Tun aia kan hawi zau chuan, hneh theiloh kan neilo tih min hriattir a ni. Football-a Aizawl Football Club-te hlawhtlinna chuan mi hriat a hlawh a, Shillong-a an champion zana Mizote stadium tifai khan mite thinlung a hneh hle thung a ni.

Khawvela ram hausa leh thiltithei zingah India chu a inhlang kai tawh a. Kan Prime Minister Pu Narendra Modi kaihhruaina hnuaiah a aia chak lehzualin hma kan sawn mek a ni. Heng hmalakna ah te hian mipui zawng zawng ten tih ve tur kan nei vek a. Sawrkar hmalakna a bikin faina kawnga beihpui thlakna Swachh Bharat Abhiyan-ah hian kan zavaiin kan tel thei a ni. He ruahmanna hi kan Hnam Pa Gandhi-a zirtirna zulzuia hmalakna a ni.

A pawimawh berah chuan zalenna sualtuten an nunna hial an hlan ngam nachhan, an duhthusam leh mitthla – zalenna, inpumkhatna leh inunauna te hi i chhawm nung chho zel ang u.

Kan ram Zalenna Ni vawi 71-na a lo thlen hian, khua leh tui tha ni turin tan la thar ila. He ram a lo ropui zel theihna turin mahni theuh i in siam thar leh ang u. Hei aia ram hmasawn leh chak ni turin rual takin ke i pen zel ang u.

Independence Day hlim taka hmang turin ka duhsakna ka hlan a che u, ka lawm e.

Jai Hind!