Vawiin khan Revised National TB Control Programme (RNTCP), Lawngtlai District TB Center huaihawtin Lawngtlai CMO Conference Hall-ah World TB Day pualin hun hman a ni a. Lawngtlai Bawrhsap, District TB Society Chairman ni bawk Pi Shashanka Ala, IAS chuan khuallian niin a hmanpui.

Pi Shashanka Ala chuan mihring taksaah hian ngawr (TB) thlentu bacteria hrik a awm sa vek a, kan taksa natna dotu a chak that loh chuan a lo inlar chhuak thin tih sawiin, TB natna pumpelh turin mahni hriselna uluk a, inenkawl that a pawimawh tih a sawi a. Tu pawhin kan vei theih, a hrik pawh kan pai reng a nih avangin TB veite thinhrik chin loh tur a ni tiin, a veite'n damdawi an ei that chuan dam hma em em, an ei that loh chuan thihpui theih a nih avangin mipuiah zau zawka inzirtir a la ngai tih a sawi. TB chu ven theih leh enkawl dam theih a ni a, inzirtirna tha tak nen um bo theih a ni tih sawiin, Lawngtlai District chu TB awm lohna district a nih theih nan theih tawp chhuah turin thawktute leh mipui te pawh a fuih a ni.

He hun hi Lawngtlai District TB Officer Dr S. Thaizi chuan kaihruaiin, hun hman chhan a sawi a. World TB (Tuberculosis) Day chu kum tin March ni 24-a hman thin a nih thu sawiin, kuminah erawh Pathiannia a tlak avangin vawiina hman mai a nih thu a sawi. Sr Treatment Supervisor Pu James Zarzoliana chuan January 2018 leh February 2019 inkara Lawngtlai District TB Center hma lakna leh hlawhtlinna te a sawi a. Lawngtlai Chief Medical Officer (CMO) Dr Lalthlamuana pawhin TB natna chungchang leh a um bo nana tan rual pawimawhzia a sawi bawk.

Vawiina Lawngtlaia World TB Day pual hun hmanah hian Health department hnuaia programme hrang hranga thawktute leh ANM School zirlaite an kal khawm a ni.

World TB Day hi kum 1882-a Dr Robert Koch-a'n TB thlentu natna hrik a hmuh chhuah thu a puan ni, March ni 24-ah a kum 100-na kum 1982 atang khan hman tan a ni a. TB natna chungchang mi tam zawk hriata puanzar nan leh um bo tura hma lakna peng khat atan hman ?hin a ni.

Kum 2012 khan khawvel pumah TB vei maktaduai 8.6 awmin, maktaduai 1.3-in an thihpui a. Tunah hian ni tin mi 3000-in vei thar a, mi 4500-in thihpui anga chhut a ni. Kumin World TB Day thupuiah hian "It's Time (A hun tawh e)" tih chu hman a ni a. TB hi khawvelin a buaipui rei tawh a, um bova tihreh a hun tawh, tihna a ni.

Lawngtlai District-a TB vei hmuh chhuah leh enkawl kawngah District TB Center hian nasa takin hma a la chho va. Kum 2018 January atanga 2019 February thleng hian mi 663 khak endikah mi 7 TB pangngai vei hmuh chhuah thar an ni a. Damdawi ei lai 171 awmin, an enkawl 100% chu an dam chhuak a ni. Kum 2018 report-ah TB leh HIV vei kawp mi 5 hmuh chhuah an ni a, TB vei nunna chan 2 awmin, TB vanga thi erawh an ni lo. TB khirh chi, Multiple Drug-Resistant TB vanga enkawl mi 8-ah dam chhuak 3, damdawi ei zo 1, thi 1 leh enkawl lai 3 an awm. TB vanga enkawl laite chu, tha taka enkawlna an dawn tluan theih chuan Rs 750 pek an ni thin a; tin, an inenkawl chhungin taksa tana chaw tha an ei theih nan thla tin Rs 500 pek an ni bawk.

Attachment

  • Loading attachment...