2579/2024-2025

2024 Khuangchawi thla ni 17: Vawiin khan Lunglei District-a ṭhalaite zuk leh hmuama an fihlim theih nana beihpui thlak tur, "Tobacco Free Youth Campaign 2.0" chu Convention Centre, Lungleiah Additional Deputy Commissioner Pu James Miahlung chuan a hawng.

Pu James Miahlung chuan zuk leh hmuama fihlim tura beihpui thlak tur chu hriselna khawih thil a nih avangin a pawimawh hle tih sawiin, kal khawmte chu a tihlawhtlingtu nih tum ṭheuh turin a chah a. Vaihlo hlauhawmzia hre chunga meizial zu an la tam hle chu pawi a tih thu sawiin, zuk leh hmuam ti ṭhinte'n an sim theih nan ṭan lak deuh deuh a ngai a ni, a ti a. Global Youth Tobacco Survey-2 tar lan danin Mizoramah kum 13 leh 15 inkarah 58%-in vaihlo leh a kaihhnawih an khawih tih tar langin, National Family Health Survey (NFHS)-5 tar lan danin Lunglei District bikah mipa puitling kum 15 chung lam zingah 75%-in vaihhlo leh a kaihhnawih an khawih laiin, hmeichhe puitling zingah 62%-in an khawih bawk tih a tar lang a. Ruihhlo ngai leh ngawlvei tam ber chu tleirawl laia vaihlo leh a kaihhnawiha fihlim lote an nih avangin ngaihthah chi a nih loh thu sawiin, taksa hrisel nei turin vaihlo leh a kaihhnawih laka fihlim bakah, taksa sawizawi tam a pawimawh thu a sawi a. Zirlai kal khawmte chu vaihlo leh a kaihhnawih laka inthiar fihlim tura a chah bakah, zirlai pui theitu ni lo, social media khawih tam lo turin a chah bawk.

He hun hi National Tobacco Control Programme (NTCP), Lungleia Social Worker Pu Vanlalruata chuan kaihruaiin, hunserh a hmang a. Powerpoint presentation hmangin meizial leh a kaihhnawih chungchang leh mei zuk avanga natna hrang hrang thlen dan leh an thihpui dan te, mei zukin nghawng ṭha lo a neih chi hrang hrangte tar langin, khawvelah kum tin vaihlo leh a kaihhnawih vanga thi mi maktaduai 8 vel leh India ram bikah mi maktaduai 1.3 vel an awm thu te, India ramah vaihlo avanga ka chhung cancer leh chuap cancer an tam ber thu te a tar lang a. Mizoram chu India rama mei zu tamna ber state a nih ṭhin thu sawiin, tun dinhmunah erawh chuan 58.7% mei zu awmin pahnihna kan ni tih a tar lang a. Kum 18 hnuai lam hnenah vaihlo leh a kaihhnawih hralh phal a nih loh thu leh vantlang hmuna mei zute chu ₹ 200/- chawitir theih an nih thu sawiin, Lunglei District Level Committee-in zuk leh hmuam ṭhat lohzia inzirtirna kalpui an tum dan a tar lang bawk.

He hunah hian Zobawk PHC-a Medical Officer Dr Noel Lalremruata Sailo pawhin inkai chhawn theih loh natna (non-communicable disease -NCD) chungchang a zirtir bawk a. NCD natna chi hrang hrang - cancer, zunthlum, lung leh thisen zam natna, BP sang, heart attack, stroke leh a dangte thlen chhan tam ber chu vaihlo a nih thu sawiin, khawvel pum puiah NCD natna avangin kum tin mi nuai 400 chuang an thi tih a sawi a. Khawvela thihna za zela 74 chu NCD natna vang a nih thu leh India rama thihna zawng zawnga za zela 63 chu NCD natna vang a nih thu tar langin, NCD natna laka fihlim turin taksa enkawl uluka sawizawi tam leh taksa tana ṭha tur ei leh in ngaih pawimawh a ṭul thu te, zuk leh hmuam laka fihlim a pawimawh dan te a tar lang bawk.

Vawiina Tobacco Free Youth Campaign 2.0 hawnna inkhawmah hian higher secondary school zirlaite bakah, sawm bik sawrkar official ṭhenkhatte an tel a. Hawnna inkhawm hman zawhah Convention Centre aṭanga Old Tennis Court thlengin kawng zawh (rally) zui a ni.

Attachment

  • Loading attachment...