Mizoram sawrkar hnuaia Vigilance Department chuan a hnuaia tarlan ang hian 30th April, 2012 khan Office Memorandum , No. C. 19012/1/2012-VIG a tichhuak:            

Sawrkar hnathawkte zingah phalna nei lova chanchinbumite leh mipui hnena thu thehdarhtu dangte kawm a, Sawrkar leh a policy-te diklo leh felhlel taka sawisel thin an awm tih Sawrkar chuan a hria a. Tin, tun hnaiah sawrkar thu thenkhatte phalna la lova mipuite hriat a puanzar a ni leh chanchinbu-ah te tihchhuah thin a ni tih hriat a ni a; hengte hi thil pawi tak leh huatthlala tak a ni. Sawrkar hnathawk zawng zawngten sawrkar hna an thawhna kawnga sawrkar thu leh hla an hriat leh kawlte vawnhim hi an tih tur dik tak a ni. Minister te, Secretary te leh officer dangte - Minister-ten phalna an pekte - chauhvin  chanchinbumite an kawmin, sawrkar thu leh hla an puangchhuak thei a ni. Chuvangin, sawrkar document/record-te phalna neilote kuta a thlen lohnaturinsawrkar hnathawk zawng zawngte khauh lehzuala an invawn a tul a, a bik takin dinhmun sang zawk chelh officer-ten hei hi an kengkawh tha tur a ni.

Hemi chungchangah hian sawrkar hnathawk zawng zawngten CSS (Conduct) Rules,1964 hnuaia Rule 8, 9 leh 11 hi an hriatchian lehzual theihnaturina hnuaiah hian tarlan a ni e:

Rule 8 – Press leh media dangte nena inkungkaihna chungchang

(i)                 Sawrkar phalna la hmasa lovin sawrkar hnathawkin chanchinbu /electronic media a nei emaw, a neitute zinga tel vena a nei thiang lova; a editing leh a enkawlna reng rengah ainhnamhnawih thiang hek lo.

(ii)               Sawrkar hnathawkin a sawrkar hnathawhna nena inkaihhnawih liau liau bikah lehkhabu a buatsaih emaw, sawrkar hna a hlenchhuahna kawnga  vantlang hnena a thu puanzar erawh chu sub-rule (1) hian a huam lovang.

(iii)             Sawrkar hnathawkin lehkhabu a tichhuak emaw, vantlang hriat tura chanchin puanzarnaah a tel ve a nih chuan a ngaihdan sawichhuahte chu sawrkar ngaihdan ni lovin, ama mimal ngaihdan a nih thu a tichiang thin tur a ni.

 

Rule 9 – Sawrkar sawisel chungchang

Sawrkar hnathawk reng rengin radio leh electronic media dangte kaltlangin emaw, ama hming emaw, hming-thup emaw, hming-lem emaw, mi hming hawh emawin chanchinbuah thu a ziak emaw, vantlang hriat tura thu a sawiin, thudik a ni emaw, ama ngaihdan emaw pawh ni se, hengte hi a ti tur a ni lo –

(i)                 Central sawrkar /State sawrkar  policy kalpui mek leh a tihzawh hlim emaw, thiltih/kut-thlakna emaw, a chhe zawngin a puangzar thiang lo. (Hei hian sub rule (3) of Rule 1 in a huam, sawrkar hnathawk zinga trade union emaw, sawrkar hnathawk association-a office bearer-ten an service dinhmun humhimna atan leh an dinhmun siamthatna atan ngawr ngawra an ngaihdan an sawi chhuah chu a huam lovang.)

(ii)               Central sawrkar leh State sawrkar inkara inlaichinna tibawrhbang leh tichhe thei hawi reng reng emaw;

(iii)             Central sawrkar leh ram dang inkara inlaichinna tibawrhbang leh tichhe thei hawi reng reng te.

 

Nimahsela he rule hian sawrkar hna a thawhnaa a nihna chelh vanga a thu puanchhuah emaw, a tih tura ruat a hlenchhuahna kawng erawh a huam lovang.

Rule 11 – Sawrkar thu leh hla hlanchhawn chungchang

Sawrkar hnathawk chuan rilru thianghlim tak pu-in, Right to Information Act,2005 hnuaiah leh chu dan-in a sawi dungzuiin information a pechhuak thin tur a ni.

Chutianga sawrkarin pekchhuah phalna emaw, a bik taka phalna a pek emaw, a hna tura sawrkarin a ruata-te emaw chauh lo chuan sawrkar document reng reng, a then azar emaw pawh ni se, a lo hre ve ngei tura ruatte hnenah ni lo, sawrkar hnathawk dang hnenah emaw, mi dang hnenah reng reng amah emaw, mi dang kaltlang emaw pawhin a hlanchhawng tur a ni lo. 

He CCS (Conduct) Rules, 1964-in a sawite bawhchhiatna a awm chuan Sawrkar-in a ngaimawh hle dawn a, chutiang sawrkar hnathawk chungah chuan hremna na tak lek a ni ang.

Head of Administrative Department te leh Head of Department zawng zawngte chu heOMhi an thuhnuaia awm sawrkar hnathawkte zawng zawng lo hriattir tur leh khauh taka kengkawh tura hriattir an ni.

He Office Memorandum hian 16th April,2012-a Office Memorandum lo tihchhuah tawh chu a hmakhalh ang.